Bu başlık altında çok fazla dezenformasyon var (doğru bilgi verenleri tenzih ederim). Ben çocukken internet yoktu, youtube yoktu tamam eyvallah, o zaman kimse bilmiyordu, bisikleti götürdüğümüz sözüm ona usta bir iki vida ile oynayıp en son o da beceremeyince "canım sen de o vitese geçmeyiver" diyip para alıp yollardı. Fakat artık internette her şeyi öğrenmek mümkün. Tabi bu bir miktar ingilizcce bilgisi de gerektiriyor sanırım ama Türkçe kaynak olmamasının suçlusu da yine biziz. Yine de ne olursa olsun bir bisiklet forumunda aktarıcı ayarları konusunun hala bu kadar muamma olmaması lazım. Dünyanın en basit mekanizmalarından biri. İki vida var, bir de tel gerginliği ayarı. Hepsi bu.
Öncelikle ön aktarıcının yüksekliği ve açısı konusunu açıklığa kavuşturalım. Ön aktarıcı yatağının dıştaki yanağı ile en büyük dişli arasında 1 ila 3 mm arasında bir boşluk kalması gerekiyor. Dişlinin üstüne bozuk para koyup bu ayarı yapabilirsiniz (50 kuruş 3mm sanırım). Ayrıca ön aktarıcının açısını asla zincire göre ayarlamıyoruz. Dişlilere tam paralel olacak.
İlk yapmanız gereken, ön aktarıcıyı en ufak dişliye, arkayı da en büyük dişliye almak ve ön aktarıcının tel somununu gevşetmek. Ayrıca vites kolunda telin çıktığı yerdeki (bazı bisikletlerde kablonun ortasında olur) vidayı da saat yönünde çevirip en dibe getirin. Daha sonra "L" isimli vidayı sıkarak/gevşeterek, aktarıcı yatağının bisiklete yakın olan "iç" tarafının zincire değmekle değmemek arasında bi yerde, zincire sürtmemeye başladığı yere kadar çevirin. Ne çok uzak olacak, ne de zincire değecek kadar yakın. Bu vidaların fonksiyonu aktarıcının aşağı ve yukarı (H-high, L-low) gidebileceği sınırları belirlemektir. Bu sayede zincir atması (içeri ya da dışarı) önlenmiş olur. Zincir sesi kesildiğinde L ayarı ile işiniz bitmiş demektir. Bi daha bu vidayı kurcalamaya gerek yoktur. Şimdi aktarıcıya gelen teli gerip somununu sıkın. Teli gererken çok abanmayın, ama çok da gevşek kalmasın. Sonra ön aktarıcıyı kullanmaya başlayın. En büyük dişliye geçin. Eğer geçemezseniz, ya da vites geçişleri problemli ise, biraz önce diplediğiniz vites kolundaki vidayı bir iki tur saat yönünün tersine çevirip tekrar deneyin, hala en büyük dişliye geçemiyorsa tel gerginliğini doğru ayarlamamış olabilirsiniz. Somunu gevşetip teli iyice çekip tekrar sıkın. Bi daha deneyin. Son ihtimal "H" ayar vidası ile aktarıcının hareketinin fazla sınırlandırılmış olması olabilir. "H" ayar vidasını sıkarak/gevşeterek tekrar deneyin.
Bütün bunları yaptıktan sonra eğer mekanik bir arıza söz konusu değil ise en büyük dişliye geçebiliyor olmanız lazım. En büyük dişliye geçin, ve arkayı da en küçüğe getirin. Sıra geldi "H" vidasına. H vidasını sıkarak/gevşeterek, bu kez de aktarıcı yatağının "dış" yanağının pedal dönerken zincire değmek ile değmemek arasında bir noktada zincir sesi kesilene kadar ayarlıyoruz. Bu ayarı da yaptıktan sonra işimiz bitti.
Shimano bu H ve L vidaları için Çin'den en ucuz en dandik vidaları aldığı için eğer yanlış bir tornavida ile uğraşırsanız vidaların ağızları gider, yalama olur. Doğru tornavida kullanın.
Arka aktarıcı ayarı da aslında tamamen aynı mantık. Tek fark, arka aktarıcının tel gerginlik ayarının vites kolunda değil, aktarıcının üzerinde olması. H ve L vidalarının fonksiyonu tamamen aynı. Ha arka aktarıcıda fazladan bir vida daha var o da aktarıcının öne arkaya olan eğimini ayarlıyor. Ama bu sadece bir kere yapılması gereken bir şey.
Bu işleri öğrenin, bisikletçiye para vermeyin, açık söylüyorum. Çoğu beceremiyor ya da uğraşmak istemiyor.
Yazdıklarımı okurken şu videoları izlerseniz sanırım her şeyi anlamış olacaksınız.
