Burdaki esnafçı arkadaşlara soruyorum, esnafımız kazansın diye el yazması kitap alıyor musunuz?
Bu memleketteki kafa hiç değişmeyecek. Bir zamanlar el yazması kitap yazan esnaf kazanamıyor diye matbaayı yasaklayan zihniyet hala burada. Mesela bir dönem de internetten alışverişi yasaklatmaya çalıştılar, baktılar olmadı.
İnternetten satış yapan adamın eleman masrafı az. Kira masrafı az. Elektrik masrafı az. Belki stoksuz çalışıyor. Tabii ki daha ucuza satıyor. Stoksuz çalıştığı için kar marjını düşürüp satış hacminden kazanabiliyor.
Bir esnaf olarak ikisinin de amacı kâr etmek, ikisi de ediyor. Benim de müşteri olarak amacım aldığım mal ve hizmetin daha iyisine, daha az para ödemek. Burda "ah, ahmet abi daha çok kazansın da batmasın" diyecek insan ya esnaftır, ya babasından aldığı parayı savuruyordur.
İyi esnafsan, senin elindeki 90 liralık malı başkası 50 liraya satabiliyorsa, senin de satabilmen lazım. Bak mesela, büyük firmalar nasıl "en iyi fiyat garantisi" veriyor? Eğer ki bir ürünü senden daha iyiye, daha ucuza satabilen biri varsa, sadece esnaf romantiklerini kazıklayarak hayatta kalamazsın. İş modelini değiştirmen lazım.
Normalde daha ucuza ve iyi hizmet veren olunca müşteri onu talep eder, esnaf da o modele kayar. Bizdeki sıralama kötüleme, yasaklatma, veya yasaklatamayıp kabulleniş ve batma olarak gidiyor.
Elektronik sigara, ev yapımı içki, çin malı ürünler, aliexpress (gümrük vergisi sınırı) çoğu şeyde bunu görebilirsiniz.
~Şunu da eklemeden edemedim: Hayatımda bir kere fiş verdiğini görmediğim taksicilerin vergi vermiyor diye Uber'i yasaklatmaya çalışması?
