Vites ayarını neden bir türlü tutturamıyorum (püf noktası içeride)

herkese merhaba bugün büyük bir aydınlanma yaşadım ve bunu sizinle peylaşmak istedim . genel olarak bisiklet konusunda bulduğum tüm teknik yazıları okuyan ve elimdeki parçalar ile epey bir macera yaşamış bir bisikletçiyim . bisiklette jant örmek ve onu akortlamaktan sonra en zorlandığımız konu vites ayarları . bu yazıda sizlere vites ayarı hakkında pratik hayatta uyguladıgımız fakat nedenini ve vites ayarına etkisini bilmediğimiz bir püf noktayı aktaracağım .
forumda detaylı içerikleri mevcut olan , vites ayarına ve geçişlerine etkisi bulunan noktaları liste halinde yazalım
1) aktarıcı sınırlama vidaları
2)kablo gerginliği ve gerginlik ayarlama vidaları
3)kullanılan kablo ve kablo borusunun uzunluğu ve esnemezliği
4)aynakol ve ruble dişllilerinin durumu
5)zincirin uzama miktarı

6)arka aktarıcının bacağının konumu
6a)zincir uzunluğu(bakla sayısı)
6b)ön vitesin hangi dişlide olduğu
6c)arka aktarıcı zincir gerginlik ayar vidası

listedeki ilk 5 numara hakkında internette tonla yazı mevcut bunlara değinmeyeceğim . yine bu yazıyı okuduktan sonra kısa bacak aktarıcıların neden daha başarılı vites geçişi sağladığına cevap bulabileceksiniz.

konuyu kısa ve basit tutmaya çalışacağım . hadi başlayalım.

6 numarayı herkes okudu fakat ne demek istediğimi fotoğraflarla izah edeyim

işte burada bacak arka konumda: yani zincir epey uzun geliyor , yani zincir aynakol dişlisinin en küçüğünde
77318 dosyayı görüntüle



burada da bacak öne doğru uzanmış yani zincir kısa geliyor , yani zincir aynakol dişlisinin en büyüğünde
77319 dosyayı görüntüle



peki bu bacak konumunun önde yada arkada olması vites ayarını nasıl etkiliyor ?
işte asıl soru(n) bu . bacak konumunun etkisi vites kolundan bağımsiz olarak zincir konumunuzu değiştiriyor . buda demek oluyor ki arka vitesinizi koldan değiştirmediğiniz durumlarda , arka aktarıcı bacak konumuna göre zincir hizanız değişiyor . 6(a,b,c) de belirttiğim maddeler ise viteslerden bağımsız olarak , bacak konumunun öne yada arkaya yer değiştirmesine neden olan etmenler.

1)eğer bacak öndeyse (aynakola yakın konumdaysa): zinciriniz rublenin büyük dişlilerine doğru çok hafif kayacaktır

2)eğer bacak arkada ise zinciriniz rublenin , küçük dişlilerine hafif kayacaktır

dikkat: zincirin konumunu değiştirmesini zincirin çapraza düşmesine bağlamayın, dikkatli olursanız aktarıcı bacağını öne aldığımızda zincir rublenin büyük dişlilerine hafif kayıyor dedim , aktarıcı bacağını öne almamız demek aynakol dişlilerinden büyük olanını kullanmamız demektir aynakolun büyük dişlisinin hizası rublemizin küçük dişlisinin hizasındadır , fakat aynakolu büyük dişliye aldığımızda aktarıcı bacağı öne doğru hareket ettiği için zincir rublenin küçük dişlilerine değil büyük dişlilerine hafif bir kayma yapıyor . yani zincir aynakolda sağa gidiyorsa ruble tarafında sola gidiyor demek oluyor.

pratikte bunu nasıl fark edebiliriz

zinciri aynakol dişlisinde en küçük dişliye ruble tarafında da en küçük dişliye alın . sonra arka vitesi 2. sıradaki dişliye almak için vites kolundan hamle yapın . eğer bisiklette vites ayarları olması gerektiği gibiyse pedalı çevirdiğinizde rubledeki zincir 2. sıradaki dişliye ya geçmeyecektir yada geçse bile tam oturmayacak ve ses çıkaracaktır nedeni ise aktarıcı bacağının arka konumda olması ve zincirinizi olması gerektiği yerden çok hafif bir şekilde rublenin küçük dişlisine kaydırmasıdır . bu esnada , aynakoldaki zinciri en büyük dişliye alırsanız rubledeki zincir 1. sıradan 2. sıraya geçecek yada ses yapıyorsa ses yapmayı bırakacaktır. aşağıdaki fotoğraflarla durumu anlatıyorum.


kolların vites konumları: aynakol en küçük dişli , arka vites 8. vites(sistem 9 vitesli)
zincirin vites konumları: aynakol en küçük dişli , arka vites 9. vites( bacak konumu arkada olduğu için olması gerektiği yerde değil )
bu konumda pedalı çevirince zincirim 8. vitese geçmiyor acaba vites ayarlarım mı bozuk demeden önce aşağıdaki olayı gerçekleştiriyorum
77320 dosyayı görüntüle






üstteki durumda pedalıı çevirirken aynakolu en küçük dişliden en büyük dişliye alıyorum ve oda nesi arka zincir olması gerektiği konuma yani 8. vites dişlisine geçiyor (arka aktarıcı ile hiç oynamıyorum)
kolların vites konumları: aynakol en büyük dişli, arka vites 8. vites(sistem 9 vitesli)
zincirin vites konumları: aynakol en büyük dişli , arka vites 8. vites( arka bacak öne hareket ettiği için zincirde rublenin büyük dişli tarafına küçük bir hamle yapıyor ve sistem olması gerektiği konuma geliyor )
77321 dosyayı görüntüle



sonuç: vites ayarı yaparken zinciri aynakol üzerinde hareket ettirerek yapmalıyız aksi taktirde rublenin küçük dişlilerine zincir tam otururken büyük dişlilerine tam oturmayacaktır ve ses yapacaktır tam terside geçerli olabilir . buda "vites ayarını bir türlü tutturamıyorum ya" problemine neden olacaktır . aynı şekilde günlük kullanımda da aynakolun durumuna göre rubledeki vites konumumuza dikkat etmeliyiz bana kalırsa zincirin çapraza düşmesi biraz bahane zinciri asıl yıpratan dişliler arasında takur tukur ses çıkarması ve dişlilere tam oturmaması . zincir değiştirdiğimizde uzunluğunun vites ayarına etkiyeceğini bilmelisiniz . yine arka aktarıcı üzerinde bir gerginlik vidası bulunur çoğumuz bu vida ile meraktan yada başka bir sebeple oynarız ve vites ayarımız kaçıverir işte bunun sebebi de o vidanın arka bacağın konumunu hafiften değiştirmesidir. bisiklette vites ayarı gerçekten ince ayarlar isteyen bir iştir olay sadece sınırlama vidaları ve kablo gerginliği ile alakalı değildir . bolca okuyup dikkatli olunca en dandik sistem bile tıkır tıkır işletilebilir .


sanırım biraz karışık oldu ama tüm yazıyı kontrol ettim herhangi bir yanlışlık yok , bunu zaten zincir çapraza düşmesin diye yapıyorduk diyebilirsiniz fakat hala vites ayarını yapamayan çok fazla bisikletçi olduğuna göre birileri birşeyleri eksik yapıyor demektir. herkese iyi bayramlar iyi pedallamalar .

Açıklamalar için tesekkuler emek vermişsiniz ben hiç birşey anlamadım bize vaktiniz olursa video ile anlatabilirmisiniz

Bir bisikletçiye götürüp ayar yaptırın. Bu kadar uğraşmaya değmez.

Çok güzel bir yazı olmuş emeğinize sağlık. Gerçekten dediğiniz gibi ilk 5 maddeye herkes değiniyor ezberledik ancak 6. madde ve alt maddeleri-ki asıl kritik maddeler- kimse değinmiyor. Bu zamana kadar elimizden bir çok bisiklet geçti. Lastik patlağından sonra en çok yaptığımız tamir ise 1. vitese geçerken janta girip kırılan arka aktarıcı ve bazen yamulup bazen de hep kırılan kadro kulağı. Hatta bu sorun sıfır bisikletlerde bile oluyor. Yeni bisikletlerde biz sadece ön tekeri takıp, gidonu takıp ayarını yapıp, selesini ve pedallarını monte ettikten sonra frenleri ayarlayıp yüzeysel bir vites kontolü yapsak da bazen gözümüzden kaçabildiği gibi yanlış kullanılan vites sonucu veya kolisinde aldığı darbeler sonucu janta doğru yamulan aktarıcılar yüzünden bir çok kullanıcı bir türlü ayar tutmayan vites sistemiyle karşı karşıya kalabiliyor.

Bunun haricinde vites ayarı için gelenlerin de çoğunda limit vidaları ya da tel gergi ayarından ziyade aktarıcı veya kulağın yamukluğundan bozulmuş vites ayarıyla karşılaşıyoruz. Bazen öyle ki bir bisiklet için on dakikalarca uğraşmamız bile gerekebiliyor. İşte bu yüzden ağırlık dezavantajını saymazsak kesinlikle bisiklet için göbekten vites sistemlerinin yaygınlaşmasını istiyorum. Hiç bisiklete binmemiş biri bile bu sistemle kolayca vites atabilir, çapraz zincir derdi olmaz, bozulan vites ayarı yüzünden yıpranan zincir ve yamulan aktarıcı derdi olmaz. Hem de uzun ömürlü bir sistem olur. Ancak tabii uzun süre dayanan sistemler artık işimize gelmiyor kapitalizmi iliklerimize kadar hissettiğimiz bu günlerde ya neyse.

@furkan.zaman kim bu dedim bi baktım bizim Furkan

@boldplot ayar garantili videolarım

Videolu anlatımınızı da bekliyoruz. Elinize sağlık.

2x11 sistem kullanıyorum. Vites ayarlamasını yaptığımda vitesi özelikle artırırken en yumuşak geçişe yani en sessiz geçişe ayarladığımda tüm vitesler arası geçişler normal iken 11. vitesten 10 vitese düşürmede problem yaşanıyor. 11 den 10 vitese düşüşü tel gerginliğini artırarak ayarladığımda ise en büyük dişliden en küçük dişliye doğru vites yükseltirken önceki ayardaki gibi geçişler daha yumuşak değil fakat biraz daha sert ve sesli oluyor. Bunun neden kaynaklandığını açıkçası anlamamıştım fakat yazınızı okuyunca zincirin düz ve çapraz konumundan kaynaklandığını öğrenmiş oldum.

Doğru vites kullanımı (ön ve arka aktarıcının daha düz eksende olduğu 1x1,2,3,4,5,6 ile 2x7,8,9,10,11) uyguladığımızı göz önüne alırsak vites ayarlarını da yaparken ön ve arka aktarıcının bu düz eksen konumlarını mı gözetmeliyiz yoksa genel kanı gereği ön aynakol dişlisini en küçüğe getirerek arka dişliler arası geçişi sağlayacak ayarı mı yapmalıyız?

@oxcy tamda sordugun soru icin yazdim iste bu yaziyi . sanirim karisik oldu ve ne dedigim anlasilmadi. bu vakte kadar pratikte gordugum tum bisikletciler gerek satis elemani olsun gerek bisikletci arkadasim olsun arka aktarici ayarini yaparken aynakolu degistirmiyorlar . buda vites ayarinin genelde cok hafif yanlis olmasina ve sistemin sesli calismasina neden oluyor . aslinda sistem cok guzel tasarlanmis hersey milimetrik . vites ayarini aynakol en buyuk diskideyken rublenin en kucuk son iki vitesi icin dogru kalibre edersek diger viteslere bakmaya bile gerek kalmiyor . fakat biz ne yapiyoruz tek tek vitesi kucultuyoruz 1-2. vitese gelince hafif bir ses oluyor ve hemen tam olmamis bunun ayari diye ayar vidasini azicik daha oynatiyoruz . oysaki ayar vidasi yerine aynakolu olmasi gereken yere alsak vites ayarini dogru yapmis oldugumuzuda gorecegiz .

senin sordugun soruya gelirsek cevabi evet daha duz hizada oldugu durumlari kullanarak vites ayari yapmaliyiz . fakat pratikte zincir aynakolun oldugu tarafa cekilmiyor tam aksi yonde hareket ediyor , bunun nedenide arka aktarici bacaginin onde yada arkada konumlanmis olmasi .zinciri sokup arka aktaricinin govdesini elle sabitleyip sadece uzun bacagini elinizle acip kapatirsaniz bacagin rubleye yakin kisimdaki yani zinciri rublenin ustune dizen dislinin hizasinin rublede ayni yere dusmedigini gorebilirsiniz .bu olay bisiklette , tamda aynakol uzerinde zincirin yeri degistiginde gerceklesiyor ve rubledeki zincirimiz aslinda arka vitesle hic oynamadigimiz halde ses yapmaya basliyor . aslinda bunun nedenini bu kadar teferruatli bilmeye gerek yok zincir ayari yaparkende bisikleti kullanirkende aynakolu onerildigi gibi kullanirsak bir sorun cikmiyor . fakat ben zincirin capraza dusmesini onemsemedigim ve zincire zarar verdigine pek inanmadigim icin aynakolun konumuna onem vermeyen biriydim . evde milimetrik ayarladigim yada ayarladigimi sandigim sistem yolda ses yapmaya basliyordu . ne oldugunu anlamak icin sistemi iyice kontrol ettim , zincir ne tarafta kaliyorda atlama yapiyor izledim denedim ve bu sonuca ulastim . belki biraz iddiali konusucam fakat daha once bu olaya dikkat eden pek bisikletci yok hatta su an bile ne salliyor bu diyen cok fazla insan var oldugunu dusunuyorum .

anlattiklarim ikili aynakolun ve kisa bacakli yol bisikleti aktaricilarinin neden daha basarili oldugunada cevap verir nitelikte . tum olay arka aktarici bacaginin one ve arkaya hareket alaninin miktariyla alakali.

Okudugum kadariyla arkalar ornegin 8 vitesli rublede en kucuk dislide yani 8 de iken ayna kol dislisi de en kucukte. Bu durumda attirici geriye cok gidiyor diyorsunuz. Bu zaten yanlis konum oldugundan ve arka en buyuk on en buyuk durumu da yanlis konum. Viteslerin bu sekilde gecmemesi de normal bir durum. Buju da ayna kol dislisini rubleye gore dogru konuma alarak cozebilirsiniz diyorsunuz. Bu da olmasi gereken zaten. Yanlis mi anladim telefonun ekraninda anca bu kadar oluyorda. Ne dersiniz!

@SOZUAK evet pratikte bilip uyguladigimiz bir bilginin bilmedigimiz bir yonunu acikladim aslinda.

Dün yeni bisikletimi aldım hemen iftar yaptım ve bisikletin vites ayarlarıyla oynadım vites ayarlamayi öğreneyim dedim. Evde 4 bisiklet var sürekli lazım oluyor. Neyse sahura kadar uğraştım tüm videoları izledim... Sonuç; Basarız.
Tüm sistemi mantığını çözdüm. Çıkarılan ders: eğer o çalışma sehbasindan yoksa hiç bulaşmamak lazım. Şu an acaip belim ağrıyor.

Çözüm az önce bisikletciye uğradım 5 dk da yaptı hemde izledim. Borcum ne dedim bi çay parasi at varsa dedi... Dün iftardan sonra ne çay icebildim ne de su. Gecede uyuyamadım rüyamda vites ayari yapmaya devam ettim. Bütün gün yaşlı teyzeler gibi belimi tutarak gezdim. Herşey bir çay parasi icinmiydi şimdi. Cikarilan hayat dersi : işi ehline bırakın bu forumu okuyan kardeşim hiç uğraşma hemen o elindeki aletleri bırak otur keyfine bak. Bir çay parasina hallolacak iş için sağlığını vaktini heba etme ah belimm

nrcnft demiş ki:

Çözüm az önce bisikletciye uğradım 5 dk da yaptı hemde izledim. Borcum ne dedim bi çay parasi at varsa dedi... Dün iftardan sonra ne çay icebildim ne de su. Gecede uyuyamadım rüyamda vites ayari yapmaya devam ettim. Bütün gün yaşlı teyzeler gibi belimi tutarak gezdim. Herşey bir çay parasi icinmiydi şimdi. Cikarilan hayat dersi : işi ehline bırakın bu forumu okuyan kardeşim hiç uğraşma hemen o elindeki aletleri bırak otur keyfine bak. Bir çay parasina hallolacak iş için sağlığını vaktini heba etme ah belimm

Hepsini görüntüle...

Boza yapa olacak birden olmaz ki

nrcnft demiş ki:

Çözüm az önce bisikletciye uğradım 5 dk da yaptı hemde izledim. Borcum ne dedim bi çay parasi at varsa dedi... Dün iftardan sonra ne çay icebildim ne de su. Gecede uyuyamadım rüyamda vites ayari yapmaya devam ettim. Bütün gün yaşlı teyzeler gibi belimi tutarak gezdim. Herşey bir çay parasi icinmiydi şimdi. Cikarilan hayat dersi : işi ehline bırakın bu forumu okuyan kardeşim hiç uğraşma hemen o elindeki aletleri bırak otur keyfine bak. Bir çay parasina hallolacak iş için sağlığını vaktini heba etme ah belimm

Hepsini görüntüle...

ben eski bisikletimde ayaklığın üstüne veriyordum tüm yükünü sehpadaymış gibi kullanıyordum şimdikinde de sandalyeye oturup önde demirlerinden birini dizime dayıyorum biraz sıkıntı oluyor ama oluyor