herkese merhaba bugün büyük bir aydınlanma yaşadım ve bunu sizinle peylaşmak istedim . genel olarak bisiklet konusunda bulduğum tüm teknik yazıları okuyan ve elimdeki parçalar ile epey bir macera yaşamış bir bisikletçiyim . bisiklette jant örmek ve onu akortlamaktan sonra en zorlandığımız konu vites ayarları . bu yazıda sizlere vites ayarı hakkında pratik hayatta uyguladıgımız fakat nedenini ve vites ayarına etkisini bilmediğimiz bir püf noktayı aktaracağım .
forumda detaylı içerikleri mevcut olan , vites ayarına ve geçişlerine etkisi bulunan noktaları liste halinde yazalım
1) aktarıcı sınırlama vidaları
2)kablo gerginliği ve gerginlik ayarlama vidaları
3)kullanılan kablo ve kablo borusunun uzunluğu ve esnemezliği
4)aynakol ve ruble dişllilerinin durumu
5)zincirin uzama miktarı
6)arka aktarıcının bacağının konumu
6a)zincir uzunluğu(bakla sayısı)
6b)ön vitesin hangi dişlide olduğu
6c)arka aktarıcı zincir gerginlik ayar vidası
listedeki ilk 5 numara hakkında internette tonla yazı mevcut bunlara değinmeyeceğim . yine bu yazıyı okuduktan sonra kısa bacak aktarıcıların neden daha başarılı vites geçişi sağladığına cevap bulabileceksiniz.
konuyu kısa ve basit tutmaya çalışacağım . hadi başlayalım.
6 numarayı herkes okudu fakat ne demek istediğimi fotoğraflarla izah edeyim
işte burada bacak arka konumda: yani zincir epey uzun geliyor , yani zincir aynakol dişlisinin en küçüğünde
77318 dosyayı görüntüle
burada da bacak öne doğru uzanmış yani zincir kısa geliyor , yani zincir aynakol dişlisinin en büyüğünde
77319 dosyayı görüntüle
peki bu bacak konumunun önde yada arkada olması vites ayarını nasıl etkiliyor ?
işte asıl soru(n) bu . bacak konumunun etkisi vites kolundan bağımsiz olarak zincir konumunuzu değiştiriyor . buda demek oluyor ki arka vitesinizi koldan değiştirmediğiniz durumlarda , arka aktarıcı bacak konumuna göre zincir hizanız değişiyor . 6(a,b,c) de belirttiğim maddeler ise viteslerden bağımsız olarak , bacak konumunun öne yada arkaya yer değiştirmesine neden olan etmenler.
1)eğer bacak öndeyse (aynakola yakın konumdaysa): zinciriniz rublenin büyük dişlilerine doğru çok hafif kayacaktır
2)eğer bacak arkada ise zinciriniz rublenin , küçük dişlilerine hafif kayacaktır
dikkat: zincirin konumunu değiştirmesini zincirin çapraza düşmesine bağlamayın, dikkatli olursanız aktarıcı bacağını öne aldığımızda zincir rublenin büyük dişlilerine hafif kayıyor dedim , aktarıcı bacağını öne almamız demek aynakol dişlilerinden büyük olanını kullanmamız demektir aynakolun büyük dişlisinin hizası rublemizin küçük dişlisinin hizasındadır , fakat aynakolu büyük dişliye aldığımızda aktarıcı bacağı öne doğru hareket ettiği için zincir rublenin küçük dişlilerine değil büyük dişlilerine hafif bir kayma yapıyor . yani zincir aynakolda sağa gidiyorsa ruble tarafında sola gidiyor demek oluyor.
pratikte bunu nasıl fark edebiliriz
zinciri aynakol dişlisinde en küçük dişliye ruble tarafında da en küçük dişliye alın . sonra arka vitesi 2. sıradaki dişliye almak için vites kolundan hamle yapın . eğer bisiklette vites ayarları olması gerektiği gibiyse pedalı çevirdiğinizde rubledeki zincir 2. sıradaki dişliye ya geçmeyecektir yada geçse bile tam oturmayacak ve ses çıkaracaktır nedeni ise aktarıcı bacağının arka konumda olması ve zincirinizi olması gerektiği yerden çok hafif bir şekilde rublenin küçük dişlisine kaydırmasıdır . bu esnada , aynakoldaki zinciri en büyük dişliye alırsanız rubledeki zincir 1. sıradan 2. sıraya geçecek yada ses yapıyorsa ses yapmayı bırakacaktır. aşağıdaki fotoğraflarla durumu anlatıyorum.
kolların vites konumları: aynakol en küçük dişli , arka vites 8. vites(sistem 9 vitesli)
zincirin vites konumları: aynakol en küçük dişli , arka vites 9. vites( bacak konumu arkada olduğu için olması gerektiği yerde değil )
bu konumda pedalı çevirince zincirim 8. vitese geçmiyor acaba vites ayarlarım mı bozuk demeden önce aşağıdaki olayı gerçekleştiriyorum
77320 dosyayı görüntüle
üstteki durumda pedalıı çevirirken aynakolu en küçük dişliden en büyük dişliye alıyorum ve oda nesi arka zincir olması gerektiği konuma yani 8. vites dişlisine geçiyor (arka aktarıcı ile hiç oynamıyorum)
kolların vites konumları: aynakol en büyük dişli, arka vites 8. vites(sistem 9 vitesli)
zincirin vites konumları: aynakol en büyük dişli , arka vites 8. vites( arka bacak öne hareket ettiği için zincirde rublenin büyük dişli tarafına küçük bir hamle yapıyor ve sistem olması gerektiği konuma geliyor )
77321 dosyayı görüntüle
sonuç: vites ayarı yaparken zinciri aynakol üzerinde hareket ettirerek yapmalıyız aksi taktirde rublenin küçük dişlilerine zincir tam otururken büyük dişlilerine tam oturmayacaktır ve ses yapacaktır tam terside geçerli olabilir . buda "vites ayarını bir türlü tutturamıyorum ya" problemine neden olacaktır . aynı şekilde günlük kullanımda da aynakolun durumuna göre rubledeki vites konumumuza dikkat etmeliyiz bana kalırsa zincirin çapraza düşmesi biraz bahane zinciri asıl yıpratan dişliler arasında takur tukur ses çıkarması ve dişlilere tam oturmaması . zincir değiştirdiğimizde uzunluğunun vites ayarına etkiyeceğini bilmelisiniz . yine arka aktarıcı üzerinde bir gerginlik vidası bulunur çoğumuz bu vida ile meraktan yada başka bir sebeple oynarız ve vites ayarımız kaçıverir işte bunun sebebi de o vidanın arka bacağın konumunu hafiften değiştirmesidir. bisiklette vites ayarı gerçekten ince ayarlar isteyen bir iştir olay sadece sınırlama vidaları ve kablo gerginliği ile alakalı değildir . bolca okuyup dikkatli olunca en dandik sistem bile tıkır tıkır işletilebilir .
sanırım biraz karışık oldu ama tüm yazıyı kontrol ettim herhangi bir yanlışlık yok , bunu zaten zincir çapraza düşmesin diye yapıyorduk diyebilirsiniz fakat hala vites ayarını yapamayan çok fazla bisikletçi olduğuna göre birileri birşeyleri eksik yapıyor demektir. herkese iyi bayramlar iyi pedallamalar .
forumda detaylı içerikleri mevcut olan , vites ayarına ve geçişlerine etkisi bulunan noktaları liste halinde yazalım
1) aktarıcı sınırlama vidaları
2)kablo gerginliği ve gerginlik ayarlama vidaları
3)kullanılan kablo ve kablo borusunun uzunluğu ve esnemezliği
4)aynakol ve ruble dişllilerinin durumu
5)zincirin uzama miktarı
6)arka aktarıcının bacağının konumu
6a)zincir uzunluğu(bakla sayısı)
6b)ön vitesin hangi dişlide olduğu
6c)arka aktarıcı zincir gerginlik ayar vidası
listedeki ilk 5 numara hakkında internette tonla yazı mevcut bunlara değinmeyeceğim . yine bu yazıyı okuduktan sonra kısa bacak aktarıcıların neden daha başarılı vites geçişi sağladığına cevap bulabileceksiniz.
konuyu kısa ve basit tutmaya çalışacağım . hadi başlayalım.
6 numarayı herkes okudu fakat ne demek istediğimi fotoğraflarla izah edeyim
işte burada bacak arka konumda: yani zincir epey uzun geliyor , yani zincir aynakol dişlisinin en küçüğünde
77318 dosyayı görüntüle
burada da bacak öne doğru uzanmış yani zincir kısa geliyor , yani zincir aynakol dişlisinin en büyüğünde
77319 dosyayı görüntüle
peki bu bacak konumunun önde yada arkada olması vites ayarını nasıl etkiliyor ?
işte asıl soru(n) bu . bacak konumunun etkisi vites kolundan bağımsiz olarak zincir konumunuzu değiştiriyor . buda demek oluyor ki arka vitesinizi koldan değiştirmediğiniz durumlarda , arka aktarıcı bacak konumuna göre zincir hizanız değişiyor . 6(a,b,c) de belirttiğim maddeler ise viteslerden bağımsız olarak , bacak konumunun öne yada arkaya yer değiştirmesine neden olan etmenler.
1)eğer bacak öndeyse (aynakola yakın konumdaysa): zinciriniz rublenin büyük dişlilerine doğru çok hafif kayacaktır
2)eğer bacak arkada ise zinciriniz rublenin , küçük dişlilerine hafif kayacaktır
dikkat: zincirin konumunu değiştirmesini zincirin çapraza düşmesine bağlamayın, dikkatli olursanız aktarıcı bacağını öne aldığımızda zincir rublenin büyük dişlilerine hafif kayıyor dedim , aktarıcı bacağını öne almamız demek aynakol dişlilerinden büyük olanını kullanmamız demektir aynakolun büyük dişlisinin hizası rublemizin küçük dişlisinin hizasındadır , fakat aynakolu büyük dişliye aldığımızda aktarıcı bacağı öne doğru hareket ettiği için zincir rublenin küçük dişlilerine değil büyük dişlilerine hafif bir kayma yapıyor . yani zincir aynakolda sağa gidiyorsa ruble tarafında sola gidiyor demek oluyor.
pratikte bunu nasıl fark edebiliriz
zinciri aynakol dişlisinde en küçük dişliye ruble tarafında da en küçük dişliye alın . sonra arka vitesi 2. sıradaki dişliye almak için vites kolundan hamle yapın . eğer bisiklette vites ayarları olması gerektiği gibiyse pedalı çevirdiğinizde rubledeki zincir 2. sıradaki dişliye ya geçmeyecektir yada geçse bile tam oturmayacak ve ses çıkaracaktır nedeni ise aktarıcı bacağının arka konumda olması ve zincirinizi olması gerektiği yerden çok hafif bir şekilde rublenin küçük dişlisine kaydırmasıdır . bu esnada , aynakoldaki zinciri en büyük dişliye alırsanız rubledeki zincir 1. sıradan 2. sıraya geçecek yada ses yapıyorsa ses yapmayı bırakacaktır. aşağıdaki fotoğraflarla durumu anlatıyorum.
kolların vites konumları: aynakol en küçük dişli , arka vites 8. vites(sistem 9 vitesli)
zincirin vites konumları: aynakol en küçük dişli , arka vites 9. vites( bacak konumu arkada olduğu için olması gerektiği yerde değil )
bu konumda pedalı çevirince zincirim 8. vitese geçmiyor acaba vites ayarlarım mı bozuk demeden önce aşağıdaki olayı gerçekleştiriyorum
77320 dosyayı görüntüle
üstteki durumda pedalıı çevirirken aynakolu en küçük dişliden en büyük dişliye alıyorum ve oda nesi arka zincir olması gerektiği konuma yani 8. vites dişlisine geçiyor (arka aktarıcı ile hiç oynamıyorum)
kolların vites konumları: aynakol en büyük dişli, arka vites 8. vites(sistem 9 vitesli)
zincirin vites konumları: aynakol en büyük dişli , arka vites 8. vites( arka bacak öne hareket ettiği için zincirde rublenin büyük dişli tarafına küçük bir hamle yapıyor ve sistem olması gerektiği konuma geliyor )
77321 dosyayı görüntüle
sonuç: vites ayarı yaparken zinciri aynakol üzerinde hareket ettirerek yapmalıyız aksi taktirde rublenin küçük dişlilerine zincir tam otururken büyük dişlilerine tam oturmayacaktır ve ses yapacaktır tam terside geçerli olabilir . buda "vites ayarını bir türlü tutturamıyorum ya" problemine neden olacaktır . aynı şekilde günlük kullanımda da aynakolun durumuna göre rubledeki vites konumumuza dikkat etmeliyiz bana kalırsa zincirin çapraza düşmesi biraz bahane zinciri asıl yıpratan dişliler arasında takur tukur ses çıkarması ve dişlilere tam oturmaması . zincir değiştirdiğimizde uzunluğunun vites ayarına etkiyeceğini bilmelisiniz . yine arka aktarıcı üzerinde bir gerginlik vidası bulunur çoğumuz bu vida ile meraktan yada başka bir sebeple oynarız ve vites ayarımız kaçıverir işte bunun sebebi de o vidanın arka bacağın konumunu hafiften değiştirmesidir. bisiklette vites ayarı gerçekten ince ayarlar isteyen bir iştir olay sadece sınırlama vidaları ve kablo gerginliği ile alakalı değildir . bolca okuyup dikkatli olunca en dandik sistem bile tıkır tıkır işletilebilir .
sanırım biraz karışık oldu ama tüm yazıyı kontrol ettim herhangi bir yanlışlık yok , bunu zaten zincir çapraza düşmesin diye yapıyorduk diyebilirsiniz fakat hala vites ayarını yapamayan çok fazla bisikletçi olduğuna göre birileri birşeyleri eksik yapıyor demektir. herkese iyi bayramlar iyi pedallamalar .