Konu hortlamış, ben de 2016 yılında foruma uğramadığımdan görmemiştim ama şimdi çözümü yazayım bari:
Balataya yağ, özellikle de sprey bulaşmasının çok kolay bir çözümü var: Kumlama ve aşırı ısıtma.
Şöyle ki; bulabildiğiniz en yüksek eğimli, uzun bir rampaya tırmanıyorsunuz ve tepeye çıktığınızda yol kenarındaki toz/kum ile rotoru ve balataları güzelce kaplıyorsunuz. Sonra bisikletin yönünü rampa aşağı çevirip, arka freni sürekli sıkıp hiç bırakmadan yavaş yavaş inmeye başlıyorsunuz. Başlarda fren neredeyse hiç tutmuyor, sonra ısınma sesleri duymaya başlıyorsunuz, aşağı doğru yavaş yavaş ilerledikçe ısınma artıyor ve sonunda aşırı miktarda ısınma olduğunu hissettiğinizde bisikleti (gerekirse ön freni kullanarak) durdurup üzerinden iniyorsunuz ve arka freni sıkmadan sadece gözle kontrol ediyorsunuz. Belli belirsiz bir duman çıktığını görüyorsanız iyidir, hiç duman görünmüyorsa ve kaliper elle dokunulmayacak kadar sıcaksa yine doğru yoldasınız. 15-20 saniye kadar soğumasını bekledikten sonra bisikletin üzerine tekrar binerek freni test ediyorsunuz, fren eski performansına ulaşana kadar bu ısıtma-soğutma işlemini tekrar ediyorsunuz.
Bu yöntem ne işe yarıyor, onu da şöyle açıklayayım: Balatalar yağı sünger gibi emer, ama toz toprak sadece yüzeyde kalır ve normal frenleme esnasında kolayca dağılır gider. Yüzeydeki toz toprak yağı emerek kendi üzerinde toplar ve kayganlığını azaltır. Bu halde bisikletle yavaş yavaş rampadan inerken frenler sürekli ısı üretir, normalde rüzgar ile kendilerini soğuturlar ama yavaş indiğiniz için hava akımı da olmayınca aşırı miktarda ısınırlar. Bu da balatanın gözeneklerinde hapsolmuş yağın önce kaynamasını, sonra da yanmasını sağlar. Kaynama sırasında buharlaşan yağ molekülleri, balata gözenekleri arasında bulabildikleri boşluklardan havaya karışırlar. Dışarı çıkamayıp balatanın derinliklerinde hapsolan yağlar ise yanarak kayganlık özelliğini kaybeder.
Bu şekilde üzerine yağ bulaşmış balatalar, orijinal performansının %90'ından fazlasını geri kazanabiliyor. Bu haliyle de aslına bakarsanız kullanım ömrü sırasında üzerine hiç yağ bulaşmamış bir balatanın misal 6 ay kullanımdan sonraki performansından pek de bir farkı olmuyor.
Şahsen şu an bisikletimin üzerinde takılı olan balatalar yaklaşık 1 yıllık ve yarı ömrüne yaklaşmış durumda, 3-4 defa benzer şekillerde yağ bulaşmasından sonra ben de bu şekilde temizledim ve halen kullanmaya devam ediyorum, 80 kilonun üzerinde biri olarak performanslarından gayet memnunum.
