Türk insanında "ses" mefhumu olmadığına dair bir şeyler yazayım istiyorum, çünkü özellikle kapı pencere açık yaz aylarında bu durum beni "sinir hastası" yapıyor. Yakın zamanda, benim gibi kişilerin "mizofoni" olarak nitelendirildiğini duydum. Mizofoni hakkında bilgi toplamak için bakıldığında "özellikle bazı seslerden rahatsız olma" durumundan bahsedildiği görülüyor. Örnek olarak, yazma tahtasına tırnak ucu sürtme, strafor köpükleri birbirine sürtme gibi spesifik sesler. Benim kastettiğim bu değil. Bendeki bütün seslerden rahatsız olma hali. Pardon, sesten rahatsız olma hali değil aslında. "Gereksiz ses çıkarmaktan imtina etmeyen insanlar" ile aynı havayı solumaktan rahatsız olma hali. Penceremin pervazına bir karga konup yüksek sesle öttüğünde beni rahatsız etmiyor mesela. Veya deniz kenarında kıyıya çarpan dalga sesi rahatsız etmiyor, tam tersi hoşuma gidiyor, bu şekilde şezlong üstünde çok uyumuşluğum var. Rahatsız olmam için işin içinde insan (düşüncesiz, davar bir insan) olması lazım.
Bir kaç örnek;
- Uzunca bir sokağın başında bir kişiyle yanyana geldim ve bir süre aynı yönde yürüycem mesela. Sanki teknolojinin en büyük nimetiymiş gibi, insanlık 60 yıldır kulağına telefon yaslayarak bir "zulme" uğramışcasına, kablosuz kulaklık ile konuşmak. Eli kolu dolu falan da değil. Mikrofonu mu kötüdür nedir, bildiğin bağıra bağıra yürüyor. Muhabbetine ortak oluyorum. Mahremiyet kavramı da yok. Banane lan senin başka bir insanla diyaloğundan? Bunun bir üst versiyonu var, bunu kulaklıksız, mikrofonsuz yapanlar. Oturmuş bir park bankına. Sanki eforsal olarak çok büyük fark var da, telefonu göbek deliği hizasında tutmuş, hem kendi sesini telefon mikrofonuna yetiştirmek için bağırıyor duyuyorum, hem de karşıdakinin ne dediğini bangır bangır duyuyorum. Bu tip bir "gerizekalılığın" kuzey avrupa ülkelerinde olmayacağı üzerine yemin edebilirim, ama ispatlayamam.
- Bir klasik, yerken içerken gereksiz sesler çıkaranlar. İki dudağını birleştirip yemek çiğneyemeyen, çayı kahveyi höpürdeten davarlar. Üniversite olarak isimlendirilen yerde sırf bu sebeple bir kişiyle münasebetimi kesmiştim.
- Özellikle birbirini henüz yeni tanımış kişilerin olduğu gruplarda, özellikle 3 ve fazlası sayıdaki toplaşmalarda, o anki performans fobisi midir artık adına ne desem bilmiyorum, bağıra bağıra sözlü iletişim, sözüm ona "sohbet". 1 metre çapında yuvarlak masanın etrafında 4 kişi oturmuş, birbirine en uzak iki kafa arası 140 cm. Ben bu balkona 10 metre uzaktayım ve birbirlerine dedikleri her cümleyi anlayabileceğim bir volümle konuşuyorlar. İçlerinden biri de, "sağımızda solumuzda balkonlar var, insanlar bizim sesimize iştigal olmak zorunda değil, niye gerekenin 5 katı volümle konuşuyoruz" demiyor. Balkonları birbirine yakın yazlıkların adeta kaderi.
- Bulunduğum oda, ıssız bir sokağa bakıyor. (Umumi yerde alkollü içecek tüketilmesini yanlış bulanlardan değilim. Olay, ıssız olması alkollü içecek (bira) içen oranını arttırıyor. Eee, türk insanında "alkol = saçma davranışlarda bulunma hakkı" olunca, seyreyle gümbürtüyü). Özellikle yaz gecelerinde yakındaki bakkaldan marketten bir içecek alıp oturuyor/oturuyolar bir apartman kapısı merdivenine, telefondan müzik bangır bangır, veya açıyo kendisini terkeden hatuna telefon, "bana dönmezsem yakarım ulan kendimi!".
- Özellikle plajlarda, "kablosuz hoparlör terörü". Aynen kardeşim, dünyanın en büyük teknolojik nimeti bu olay, bunca yıl etrafa elektronik müzik dinletmeden güneşlenerek büyük zulüm görmüşsünüz. Aç bakalım ordan bi Tiesto, üç yüz beş yüz üç yüz beş yüz kopalım.
- Köpeğinin havlamasını umursamayanlar. Sen köpekseversin diye, benim gecenin sessizliğini tatmamı engellemeye hakkın mı var? Bağlamış bahçeye, yatmış zıbarmış. Köpeğin derdi neyse bulacaksın, dışarı çıkarıp işetir misin, bir sıkıntısı var diye doktor mu arasın bilemem.
Daha çok senaryo var da, yazmaya üşendim. Schopenhauer'in gürültü üzerine bir sözü ile gönderimi tamamlamak istiyorum. Kontrol ettim, gerçekten böyle ifadesi var:
