lastiklerin verimli çalıştığı sıcaklık aralıkları

merhabalar,

konuyu inşallah doğru yere açıyorumdur. çünkü sorum ile alakalı yeri tam olarak bulamadım. "bisiklet ekipmanları ve test köşesi" bölümü de aklıma geldi ama burası biraz daha doğru gibi...

soruyu sormadan önce bir girizgah yapayım ki soruyu neden sorduğum anlaşılsın.
kendi aracı olanlar ve yeteri kadar bilgi sahibi olanlar bilirler: şehirde kullandığımız (özellikle binek, hacth, station, liftback tipi) araçlarımız için iki tip lastik kullanıyoruz. bunlar: genel kullanımlı normal silica seviyeli yaz lastikleri ve daha fazla silica seviyeli ve daha yumuşak yapılı kış lastikleri.
bu lastikler genel kullanımlı lastikler. özel sürüşler için ayrıca başka lastikler de var ama mevzumuz onlarla ilgili değil.

doğru bilenler için bir hatırlatma ve yanlış bilenler için bir düzeltme yapmakta yarar var (ki sorum da tam olarak doğru anlaşılsın):
soğuk havalarda kullanılan lastikler özel yapıları sayesinde hava +7 santigrad derece ve altı seviyelerde kullanılmak için tasarlanmıştır. halk içinde yanlış bilinen "kar lastiği" değil asıl ismi "kış lastiği"dir. yukarıda bahsettiğim normal koşul lastiği +7 ve altı sıcaklıklarda aşırı sertleştiği hatta donduğu için yol tutuş kabiliyetini çok fazla veya tamamen kaybeder. bu neden ile kış lastiği havalar soğumaya başladığı andan itibaren takılmalıdır, kar yağması ile alakası yoktur.

mesela benim bisiklette schwalbe smart sam sport 700x35c cx lastiği var. bunun ile ilgili kendi sitesinde aradım ama bu tip bir bilgi bulamadım. hangi sıcaklıklar arasında verimli çalışacağı ile ilgili eposta attım ve cevap bekliyorum.

soruma gelecek olursak:
bisikletlerimizde kullandığımız lastiklerin verimli çalıştıkları sıcaklıklar nedir? özellikle kış aylarında lastik değiştirip kış lastiği almaya gerek var mıdır?

bu arada bilenler (özellikle lastik özelliklerini bilenler) cevaplar ise güzel bir döküman olur.

pek fikir yok sanırım.

donmuş lastik ile ölüm tehlikesi atlatıyor olabilir miyiz? :O

araç lastikleri için +15 derece altı normal lastikler etkisiz olmaya başlar ve kışlık lastik takılmalıdır +15 ve altında normal lastikler özelliklerini kaybeder ,sanıyorum ki bisiklet lastikleride aynı şekilde olur

keşke bu ülkede bunun gibi detaylara önem veren insan sayısı biraz daha fazla olsa. bir çok kişi bu arayışı komik bile bulmuştur. biz ısı yayan bir mekanizmayı her ne ihtiyaç varsa onun için kullanabilen bir milletiz. ve bunun gibi milyonlarca örnek çıkar. ama hiç bi zaman birşeyin en kullanışlı halini ve birşeyi nasıl daha iyi ve en verimli nasıl kullanırız onu araştırmayız. bende çok fazla detaylara takılırım bunlara cevap aradığımda ise dalga geçilir yada canımın mı sıkıldığını falan söylerler. herneyse. kendi fikrim olarak firmanın bu duruma çok teknik yaklaşacağını sanmıyorum. bence dişli lastikler hava koşullarına çok hassas değillerdir diye tahmin ediyorum. tur ve yol lastikleri soğukdan ciddi oranda etkilendiği kesin ama kışlık diye tabir edilen soğuk kuru hava şartlarında yada bu mevsim için üretilmiş bi performans lastiğide duymadım. en azından mtb için.

@alper Ku

yanlış anlamayın amacım hata aramak değil ama verdiğiniz bilgi doğru değil. ilk mesajımda da yazmıştım tekrar edeyim:
+15 celcius değil +7 derece altında kış lastiği takılır. bu dereceye kadar normal lastikler efektiftir.

bkz:
(link)

@semih çelik

sonuça üstüne binip canımızı taşıyoruz. nasıl yırtık pırtık lastik ile gezmiyorsak lastiğin verimliliği de önemli. yol tutmayacak lastik işe yaramayaaktır.

kış lastiğine gelince; aslında bisikletler için üretilmiş kış lastikleri de mevcut

(link)

bende farklı birşey söylemek istemedim zaten. bu kışlıkdan ziyade buzlu zemin için üretilmiş bi lastik hava soğuk diye bu lastiği takıp, gezip antrenman yapmamız uygun olmaz.

@semih çelik

mesajımı sizi desteklemek için yazmıştım

ben de ayrıntıya dikkat ederim. bir malzeme aldığımın gecesi kullanım kitapçığını okurum. limitlerini bilmek isterim. bu da dediğiniz gibi per türk insanının genel özelliği değil. türk insanı kendi kitapçığını dene-yanıllarla yazıyor

michelin, kenda, schwalbe, continental, panaracer, duro tires, gearx firmalarına aşağıdaki mesajı gönderdim:

mr/mrs authority,

i have a question about bike tires.
as we all know car tires are not functional lower than +7 degrees celcius.
how are the technical capabilities about the tires that we load to our bikes?
do you have a chart to all of your products

waiting for a quick response

thank you

cevaplar (eğer gelirse) benim epostama gelecekler, gelen cevapları buradan yazarım.

maxiss sitesinde bu tip bir mesaj atma bölümü olmadığı için soramadım.

michelin den gelen cevap:
Thank you for your interest in Michelin Halil Ibrahim, We apologize, but we do not have any charts to mail out. You may wish to visit our website, (link). Technical information about our tires is available there.

We appreciate your business and thank you for choosing Michelin.

It is our goal to ensure that your issue has been resolved or your question answered to your satisfaction. If we can assist you further, please respond to this email or call us at 1-800-642-4354 (toll free) between 8:00AM and 8:00PM Eastern Time Monday through Friday or between 8:30AM and 4:30PM Eastern Time on Saturday.

Sincerely,

Jennifer
Consumer Care Department
Certified Michelin Product Expert

Please tell us about your experience with Michelin Bicycle Consumer Care for your chance to win an Apple iPad! We need your feedback to help us deliver the best possible service, and the simple survey takes about 2 minutes. All feedback is confidential and will not be shared with any other companies. Completing the survey will enter you into a monthly drawing for an Apple iPad. The monthly winner will be contacted via e-mail.

kısacası böyle bir veri yokmuş ellerinde. lastik özelliklerini incelememi söylüyor. sanki bakmıyormuşuz gibi :O

tekrar sordum:

dear jennifer,

i have looked into your tires but there is no information that i was asking about.

i was wondering what is your tires' lowest celcius degree limit that they are still elastic and functional

yani: lastik incelemelire baktığım ama sorduğum şeyin cevabının orada olmadığını lastik alt limit derecesini merak ettiğimi sordum tekrar.

panaracer den gelen cevap:

Dear Halil Ibrahim Duran,

We are very sorry but we have not collected any data such as what you request.

Panaracer Tech Support

formula 1 de at koşturan panasonic firamsının cevabı daha komik: bize sormuş olduğunuz konu ile ilgili elimizde böylesine bir veri yok!

@halil ibrahim duranYani bana düşmez de, sorunuz biraz muğlak olmuş sanki. Bir de "waiting for a quick response" biraz itici / patronize edici bir ifade olmuş - elemanın baştan savma cevap vermesi muhtemeldir. Bir de bunu deneyin:

Regarding the best bicycle tire selection for varying climates, do you have any data about your tires' road performance and traction versus temperature? Thank you.

İlave: Bir de, "bike" kelimesi motosiklet ile karıştırılabildiğinden, "bicycle" daha uygun bence.

motosikletlerde bile kar lastiği kış lastiği var olmaz olurmu en ince en kalın lastikleri kullanan motosikletlerde çok kar lastiği kullanan tanıyorum çok fazla fark ediyor...

bisikletler içinde olmalı mutlaka ama ben satan birine rastlamadım karda ön tekerlerin kayması aklıma geldide karda düşünce bişey olmaz demeyin yolda gidiyorsanız çok tehlikeli bir anda ön tekerler kayar

geçen sağolsunlar yolu sabunla yıkamışlar elimde su vardı tam içerken 10 15 km hızda önüme bir anda araba çıktı ters yönden gelen diğer elimle tek frene asıldım ön frenlere sabunlu suyla yıkanan yolda ön teker kendini yana attı, 2 saniye sonra yerdeydim. Bisikletçiye durumu anlattım ve kaymayan bir lastik arıyorum dedim istediğin lastiği al ama karda sabunda yine kayar kaçarı yok dedi bana..

abi yazdıklarınız translate de birebir türkçe olarak çıkıyor olcak iş değil. çinlilerin yazdığı ingilizce ile benim yazdıgım türkçe ne ingilizceşiyor ne adamlarınki türkçeleşiyor. demek dil bilmek başka çevirmeye çalışmak başka şeylermiş vay be bi öğrenemedik )

@Abdullah.R

sonradan ben de fark ettim ama mesaj bir kere gitmiş oldu. quick response ile ilgili de haklısınız.
aslında ilk mesajı schwalbeye atarken daha detaylı ve kolay anlaşılır yazmıştım. diğer toplu attığım biraz sallapati oldu

bir kaç gün sonra daha düzgün bir şekilde tekrar sorarım. tabi ki quick response demeden

@İsa İhsan Akdoğan

işte ben de onu merak ediyor ve bulmaya çalışıyorum.

@semih çelik

ben gelen cevabı birebir çevirmeye çalışmadım eğer kastınız bu idiyse; benim ingilizcemin süper olduğunu da iddia etmiyorum zaten. hele evde 6 yaşında bir atom karınca ile uğraşırken yazıyorsan hak getire o mesajdan

bisiklet lastiklerine öyle çok fazla yük binmiyor. ortalama bir otomobil virajlarda 1.5G üzerine çıkabilir. çoğu virajda da 1G üzerinde kuvvetleri görür. bu da lastiği ısıtır. fazla ısınan lastik bozulur doğal olarak. lastik üreticileri de daha geç ısınması için daha sert hamur kullanır. karlı havalarda G kuvvetine maruz kalamayacağı için yumuşak hamurlu lastikler kullanılır. sadece dönme momenti ve üzerine binen ağırlıkla ideal ısılara yükselsin diye. bisiklet lastiğine de o kadar g kuvveti binmediği için zaten sert olmasına gerek yok.

Aslında bunu araştırmak yersiz. Bir bisiklet kullanıcı maddi gücü yettiği en iyi lastiği almalıdır. Bisikletiniz nekadar iyi olursa olsun, zemine tutunacağı yer lastiktir. İyi bir lastik hayatınızı kurtarabilir.

İzmirde kar olsa direkt bundan getirtirim bir tane.

(link)

@tuna karahan

Otomobillerin virajlardaki ivmesinin o kadar yüksek olmasından şüphe etsem de dediklerinize katılıyorum. Vasat otomobil lastiklerinin ömrü 50000 km kadar, uzun ömürlü olmakla ünlü Schwalbe Marathon'lar bile bunun yanına yaklaşamaz. Bunun başlıca sebebi de herhalde bisiklet lastiklerinin daha yumuşak yapıda olmaları.

Lastik üreticileri bisikletler için kış lastiği üretmediğine göre pek de gerekmiyordur, 0 derece kadar hatta biraz daha soğukta bile lastikler özelliklerini kaybetmiyordur, diye düşünüyorum.

@Tuncay Üner
Yani illa Schwalbe Marathon Plus al diyorsunuz. Ah bir imkan olsa...
@tuna karahan
Çok havalı bir mesaj olmuş. Teknik bilgi akıyor maşallah
Lastik sektöründe mi çalışıyorsunuz yoksa merak mı bu bilginizin kaynağı?

evet bisiklet lastiklerinin hamurları araç lastiklerine oranla çok daha yumuşak yapılı. yine de donma derecesi de önemli. istediği kadar yumuşak olsun bunun belli bir alt limiti olmalı. benim öğrenmeye çalıştığım da bu.

ayrıca hiçbir ortalama araç fabrikadan çıktığı hali ile hiçbir virajda 1,5G ile baş edemez. hatta bu verilere de ulaşamaz kolay kolay.

bkz: (link)
nissan gtr (ki çoğu araba eline su dökemez) (link) dergisinin yaptığı 0-60 mil kalkış testinde corvette yi geride bırakıp 1.12 G kuvveti üretebildiği görülüyor.

stock bir aile aracının G değeri 0.6 civarındadır

Schwalbe, Continental ve Michelin lastiklerde araştırma yaptım. Michelin'in kış veya buz için bir lastiği olmamakla birlikte Schwalbe ve Continental'ın bu gibi durumlar için üretilmiş lastikleri var.

Gözlem olarak kış lastikleri daha kanallı yapıda. Bir kış lastiğinde -25C dereceye kadar dayandığı yazıyordu. Kauçuk donduğunda cam gibi kırılgan olduğu için bu önemli bir bilgi. Zaten bu sıcaklıkta bisiklete binmek de bir mesele olsa gerek.

Buz lastikleri metal çıkıntılı ve gürültülü lastikler. Hatta Baki Berk Kayalar'ın blog'una bakarsanız buz için vidalı bir lastik ürettiğini görebilirsiniz. Schwalbe'nin bir buz lastiği ortası düz, kenarlara doğru metallenen yapıdaydı. Böylece buzda taban basınçta lastik ezilerek metal dişlerini buza takıyor. Yüksek basınçta ise düz olan ortası sessiz bir sürüş sağlıyor.

Baki abi karda ince lastiklerin kolay gittiğinden bahsediyordu. Bunun sebebi ise kar yüzeyi yumuşaktır ve hiç bir lastik çekiş yapamaz. Lastik gömülüp sert zemine ulaşsa da hızlanınca tekrar yüzeye çıkmaya çalışır ve düz yolda yokuş yukarı etkisi yapar. Lastik ince olursa artan taban basıncı ile daha kolay gömülür ve daha zeminde bir seyir yapar. Zaten bir karış karda muhtemelen hiçbir bisiklet düz yolda gidemez.
Burada bir nokta şu: Eğer karda yokuş aşağı yarış varsa ince lastik dezavantajdır.

Faydalı olabildiğimi umuyorum.

Karda yarışla ilgili merakı olan Youtube'a "karlı dağ yarışı" yazabilir. Koşup bisikletlere binilerek başlanan 10dk civarlarında bir video olması lazım.