Hemen her konuda başvuru kaynağımız Wikipedia yı referans almanın, deneyimlerimizi katmanın faydalı olduğunu düşünüyorum.
Bisiklet lastiklerinin ve cantların imalat özellikleri, yapıları, kullanılan malzemeleri yeri geldiğinde, deneyimlerini aktaran arkadaşlardan alabiliriz. Hangi lastik ölçüleri cantlarımız için uygun sorusundan önce bizim için hangisi uygun, ona da bakmak gerek. Yani hız, dayanıklılık, ıslak-kuru zemin, ağırlık (hafiflik) gibi etkenler bize kalmış konular. Burada asıl üzerinde durmamız gereken konu, lastik ölçüleri. Bundan da kasıt, lastiğin canta uyumu olsa gerek. Burada da belli başlı üç çeşit lastik olduğunu bilmekte fayda var. Cant tiplerinin ise sadece lastik uyumları değil, fren uyumları da söz konusu.
Önce, piyasada bulabileceğimiz belli başlı lastik ölçülerindeki lastiklere bakalım:
- 700C yol bisikleti lastikleri / ISO 622 mm. C harfi çentikli lastik-cantlara uygunluğu ifade etmektedir.
- Dağ bisikleti (MTB) lastikleri. Bunlarda belli başlı şu ölçülerde bulunmaktalar.:
26 inch / ISO 559 mm
27.5 inch /ISO 584 mm / 650B
29 inch / ISO 622mm / 700C
- BMX bisikletler için de:
BMX / 20 inch / ISO 406 mm
BMX / 20 inch / ISO 451 mm
lastikler satılmakta.
Hangi lastik hangi canta uyar sorusuna gelince: Her şeyde olduğu gibi bir ISO standartı da bu lastikler için oluşturulmuş ISO 5775 standartı bu iş için mevcut.
ISO 5775-1 maddesi yarınca tanımlanmış ölçüler en sık kullanılan ölçüler olsalar da tek kural, tek sistem olmadığını bilmeliyiz.
Örneğin, (eski) Fransız ölçü sisteminde lastikler şişmiş olarak dıştandışa çaplar ölçülerek mm cinsinden araya çarpı konarak söylenmektedir. 700 x 36 C gibi.
İngilizlerin eski inch kaideli sistemlerini hiç söylemiyorum bile. evlerden ırak olsun demekle yetinmek en iyisi olabilir (597 mm (26 × 1¼), 590 mm (26 × 1⅜), 630 mm (27 × 1¼), and 635 mm (28 × 1½) gibi)..
ISO ya gelirsek, tel çeperli lastiklerde şişmiş lastiğin çapı ve lastiğin oturduğu cant ölçüleri (bead seat) mm cinsinden ve aralarına (-) işareti konarak tanımlanmaktadır. 37-622 gibi.
ISO da canta gelirsek, lastiğin oturduğu cant çapı ve cantın içten genişliği milimetre cinsinden ve araya (x) koyarak ifade edilmekte, cant tipi bir harfle belirtilmekte. 622x19C gibi. C dışında lastik cant tipi var mı derseniz, var: SS (Straight-side, düz tip) ve HB (Hooked-bead, kancalı tip) olanlar var.
Pek çok yol ve yarış bisikletleri 622 mm lastikleri yani 700C leri kullanmaktalar.
Triatloncular ISO 44-571 (26 x 1 ¾) yani 650C lastikleri tercih edebiliyorlarmış.
650B ise ( ISO 40-584 (26 x 1 ½)) en popüler, en çok satılan MTB lastiği olarak tanımlanmış.
650 ve 650A yı pek bulabileceğinizi zannetmiyorum. Onlar daha çok klasikçilerin aradıkları lastikler.
Tecrübesi olan arkadaşlarım da katkı verirlerse sevinirim.