EBAY NEDİR ?
Ebay tek başına bir mağaza değildir , çoğunluğu Amerikadan dünyanın çeşitli yerlerinden katılan şahıslardan ve internet mağazalarından oluşan bir satış platformudur. Burada ürünleri satanlar hem kişiler hem de mağazalardır. Şimdi sırayla EBAY üyeliği nasıl gerçekleşir ve alışveriş nasıl yapılır bunu inceleyelim.
Öncelikle EBAY’e kayıt olup bir kullanıcı adı ve şifre belirlemeniz gerekiyor. Bunun için size bir kredi kartı ve 1 dolar kadar bir masraf gerekiyor. Sign up bölümünden gerekli yerleri doldurarak üye oluyorsunuz. Kredi Kartı güvenliği EBAY üzerinde 128 bit SSL ile korunmakta ve oldukça güvenilir bir sistem bulundurmaktadır. Her zaman SANAL KART kullanılmasını tavsiye ediyorum ancak normal kredi kartlarınızı da temiz (virüs / trojan ) bulundurmayan bir makinedan rahatlıkla kullanabilirsiniz. EBAY kredi kartı numaralarınızı ve kişisel bilgilerinizi güvencede tutmayı garanti etmiştir.
Üyeliğinizi gerçekleştirdikten sonra SEARCH bölümünden aradığınız ürünle ilgili bir ipucu girip site içi arama yapabilirsiniz. Örneğin marka veya model girebilirsiniz. Tek bir satıcıya bağlı kalmadan karşınıza çıkan ürünleri inceleyin , hangi nokatalara dikkat edeceğinizi şu şekilde açıklayabiliriz.
1- Feedback ; yani satıcının yapmış olduğu işlemlerden , satışlardan aldığı puanlar. Bunları sağ üst köşede görebilirsiniz hem sayısal hem de yüzde olarak kazanılan pozitif veya negatif feedback oranı belirtilir. Yüksek feedback almış satıcılar her zaman güvenilir değildir aynı zamanda bu feedback’in pozitif yani yeşil %90 üzeri olmasında fayda var. Ayrıca Feedback’leri yani bırakılan görüşleri okumak için bu bölüme girin ve uluslarası sipariş verenlerin bıraktığı görüşleri okumaya çalışın.
2- SHIP TO ; yani satıcı nereye gönderi yapıyor. WORLDWIDE yazan durumlarda satıcı dünyanın heryerine gönderi yapmaktadır. Bazen sadece Europe veya USA only yazabilir , bu durumlarda satıcıya bir email yahut mesaj yollayıp Türkiyeye gönderi yapıp yapamayacağını sorun. Bazı durumlarda sitede yazmasa bile TR’ye gönderi yapılıyor.
3- PAYMENT METHODS ; yani kabul edilen ödeme biçimleri bunlar BidPay , PayPal , Western Union , Wire Transfer (havale) gibi sıralanabilir. Ancak biz TR’ye yapılacak gönderiler çin mutlaka önce satıcıya email yollayıp TR için hangi ödeme biçimini kabul ettiğini soralım, aşağıda ayrıca güvenli ödeme yollarını açıklayacağım.
4- ITEM DESCRIPTION ;yani ürün özellikleri , burada iyi dikkat edin çünki yurtdışından gelen ürünlerde Türk standartları ve donanımıyla uyum problemleri çıkabilir , mesela teyplerde radyo frekans problemi gibi.
5- Ürün açık artırma yani AUCTION mı yoksa DIRECT SALES doğrudan satış yani BUY NOW seçeneği ile mi satılıyor dikkat edin. Çünki yanlışlıkla açık artırma usulü satılan bir ürüne fiyat verebilirsiniz ve sizden yuksek fiyat veren biri ürünü kapabilir.. BUY NOW demek hemen satılan demek olup bu yere tıkladığınızda satış sözleşmesi gerçekleşmiş olup hukuken ödeme yükümü altına girersiniz. Malı satın almaktan vazgeçerseniz Tabi kimse size ABD’den niye malı almadın diye dava açmaz ama EBAY hesabınız bloke olabilir veya hakkınızda olumsuz puan Feedback bırakılabilir.
6- Ürün bilgisine dikkat edin , sıfır mı , ikinci el mi , tamir görmüşmü diye kontrol edin. BRAND NEW demek sıfır el değmemiş ürün demektir , FACTORY REFURBISHED demek kendi yetkili servis veya fabrikasına gönderilip tamir veya bakım görmüş ürün demektir. SECOND HAND ise bildiğimiz ikinci el ürünlerdir.
EBAY alışverişlerinde tavsiyem her zaman doğrudan satış yani açık artırma AUCTION olmayan ürünleri almanız. Yani BUY NOW seçeneği tek başına olan ve açık artırma içermeyen ve EBAY STORE yani onaylanmış EBAY mağazalarından ürün almanız. Hem güvenlik hem de hatalı durumlarda müdahale için daha avantajlı olursunuz.
EBAY için güvenli bir email adresi kullanın , Hotmail veya yahoo pek tavsiye edilmez , GMAIL veya TTnet gibi ulaşılması zor ve size güvenli gelen adresleri kullanın. Alışveriş yaparken yüksek fiyatlı ürünlerde daha özen gösterip mutlaka satıcı ile temasa geçin , irtibata geçmeden BUY NOW yapmayın sabırlı olun
Aynı üründen birden fazla istemek gümrükte size ithalatçı muamelesi yapılmasına yol açabilir , aynı koli içinde farklı ürünler ise ispat yani faturaya bağlı olup her zaman problem çıkarmaz. Ama aynı koliden 3 tane aynı marka model teyp çıkarsa size problem olması ihtimali yüksektir.
EBAY'de tek bir mağazaya veya satıcıya takılıp kalmayın iyice araştırın. Ve mümkünse şahıs satıcılardan değil EBAT STORE olan onaylanmış mağazalardan alışveriş yapmaya çalışın.
GÜMRÜK OLAYI
Kesin olarak hukuki mevzuatı ve değişikliği incelemedim ancak herhangi bir zamanda ve herhangi bir şekilde yurtdışında ticari amaç dışında getirtilen ürünler 100 EURO bedelini aşmaz ise bunlardan gümrük alınmaz ama elektronik eşyada bir miktar gümrük veya type vs player türü aletlker için bandrol ücreti gerekebilir.
Bayramlardan 1 ay önce ve 1 ay sonra hediye olarak (GIFT) gönderilip bedeli kargo + sigorta da dahil 300 EURO ‘yu geçmeyeb ürünlerden de gümrük vergisi alınmıyor. Yani en uygun zamanları bu şekilde hesaplamak gerek.
Sanırım sair zaman yollanan ve bedeli 100’den fazla ve 500 Euro’ya kadar olan ürünler için ise %10 vergi ödüyorsunuz , bu da fazla bir miktar tutmuyor ama en güzeli riske girmeyip bayram zamanı veya 100 Euro altı bedelli siparişler.
Satıcıyla irtibata geçmenin en önemli hususlarından biri de ürünü yollarken fiyatı faturada ve gümrük fişinde düşük gösterip gösteremeyeceği ve daha da iyisi hediye GIFT olarak işaretleyebilir mi diye sormaktır. Bunlar sizi gümrükte extra ödemelerden ve işlemlerden kurtarır.
Gönderileri USPS yani ABD Posta idaresi yoluyla yollamak daha avantajlıdır , hava postası air mail ile yollananlar 7 – 15 gün içinde elinize ulaşır veya en fazla 5 10 extra gün beklersiniz ama faydası nedir ? USPS ile yollanan ürünler size PTT yoluyla gelir , burada beyan esastır ve gümrük fişinin üstündeki bedel ve fatura esas alınır ve ona göre vergi tahakkuk eder veya muaf olur. Diyelim istanbuldasınız , ürün gümrükten geçerse kapınıza kadar gelir varsayalım geçmedi o zaman size bir fiş gelir ve Avrupa posta idare merkezi Topkapı’ya çağırırlar atlarsınız bi otobüse gidersiniz orda beraber açarsınız koliyi bakarlar ya vergiden muaftır (fiyat belirttiğim aralıktadır) veya %10 verginizi (yine ilgili fiyat aralığında ise) ödersiniz ürünü alıp paşa paşa gidersiniz. Ama burada elektronik bazı eşyalardaki bandrol olayını unutmayın.
Peki Özel kargo şirketleri ile yollanan hızlı gönderiler yani Fedex , UPS , DHL gibiş bunların avantajı nedir ? Bunlar daha hızlı ulaştırırlar ürünleri ama kargo bedeli artar ve satıcı bu firmalara gidip ürünü teslim ederken malın bedelini oradaki gümrük eksperleri inceler ve 500 dolarlık malı 50 dolar göstermesine izin vermeyebilirler. Ancak hediye GIFT , veya düşük bedelli ürünlerde bu kargolar risk olmakla birlikte ürünü kapınıza kadar getirip teslim ederler bunun için de fiyat aralıklarını ve hediye olayını satıcıyla iyice konuşup anlaşmanızda fayda vardır. Sakın olaki USPS yani posta idaresi yoluyla ve KARA POSTASI Ground Mail ile gönderi istemeyin yoksa 1-2 ayda zor gelir =) USPS ile zaten %90 Air Mail yani havayolu ile yollarlar.
SİPARİŞ NASIL VERİLİR VE NE YAPMAK GEREK
Diyelim ürünü buldunuz , satıcı da güzel Feedback sahibi delikanlı bi eleman =) EMAIL yolladınız düşük fiyat ve/veya Hediye GIFT olarak gönderi olayını , kargo tipini ve fiyatı belirlediniz şimdi gidip BUY NOW yapabilirsiniz. Bu durumda satış sözleşmesi kurulmuş olacak ona göre isabetli karar verin ve sonradan üründen vazgeçmeyin. Satın almaya tıkladıktan sonra bekliyorsunuz ki satıcı size bir email yollayıp teklifi aldığını ve kabul ettiğini ve sözleşme şartları bildirir gibi fiyatı , shipping şeklini ve diğer unsurları size mail ile bildirip şu kadar gün içinde ödeme yapmanızı ister.
Bu maili aldıktan sonra belirtilen gün içinde belirtilen şekilde ödemeyi yaparsınız. Bundan sonra satıcı parayı aldığı zaman veya ürünü kargoya teslim edip kargo’da verilen ürün takip kodunu size yollarken email atıp haber verir bundan sonra size beklemek kalır.
PAYPAL PAYPAL PAYPAL
(PayPal uluslararası siparişlerde satıcı tarafından pek kabul edilmiyor.)
PayPal EBAY’in kendi kuruluşu olan bir ödeme metodudur. Ancak sadece EBAY için kullanılmaz pek çok alışveriş sitesinde Paypal ile ödeme kabul edilir. Burada gene size bir kredi kartı , güvenli bir email ve temiz bir bilgisayar gerekiyor.
PayPal üyelik gerektirir , üye olurken Sig Up yazan yerden gerekli bilgileri verip üye olabilirsiniz , adresinizi ve kredi kartı bilgilerinizi eksiksiz ve doğru girin. PayPal güvenlidir. Kredi Kartı bilgilerinizi üçüncü şahıslar göremez hatta PayPal hesabınıza girdiğinizde siz dahi tam kredi kartı numarasını göremezsiniz. Sanal kart gene de daha iyidir. Paypal aynı banka hesabı gibidir , sizin bir hesabınız vardır ve buraya para yuklenebilir.
Paypal ile ödeme şu şekilde oluyor ; PayPal kredi kartından belirttiğiniz miktarı çekip sizin PayPal hesabınıza aktarır sonra bu payPal hesabından satıcıya sizin adınıza yollar. Yani aynı banka hesabından havale gibi çalışır. Bankadan gelen aylık extrede parayı çeken PayPal olarak görünür. Satıcı adı bunun sonuna eklenir. “PAYPAL Deniz Car Audio” gibi.
Ödeme sistemi şöyle çalışır , PayPal ile ödeme yapılırken ya satıcı size bir Link yani web adresi (pay üzerinden) verip sizi buraya yönlendirir , PayPal sitesi üzerinden verilen bu linke tıklarsınız Paypal ilgili şekilde açılır ve email + şifrenizi girdiğinizde karşınıza ürün tanımı + sözleşme + ödeme bilgileri çıkar siz ödemeyi onaylarsanız Paypal hesabınızdan para transfer edilir. VEYA siz kendiniz PayPal hesabına girersiniz ürün kodunu ve satıcının PayPal kullanıcı adını girip ilgili ürün için belirtilen mikjtar parayı transfer edersiniz. PayPal bu bilgileri saklar ve hem sizi hem satıcıyı korur. Sorun çıkarsa PayPal parayı geri iade dahi edebilir.
PAYPAL ulsulararası satışlarda satıcılardan tarafından ödeme metodu olarak pek kabul edilmez. Çünki PayPal ile ödeme yapıldığında ürün onaylanmış (kredi kartınızdan onaylanmış) PayPal adresine yani bir anlamda kredi kartında belirtilen adrese yollanır. Ürün elinize ulaşmazsa PayPal ödemenizi geri iade eder ve satıcı zarara girer , TR’de bazı maymun zihniyetler geçmişte malı almalarına rağmen ürünün teslim edilmediğini beyan edip ulsulararası gönderilerde de ispat zor olduğu için malı bedavaya getirmeye çalışmışlar ve EBAY satıcıları da international gönderilerde PayPal kabul etmemeye başmışlardır. Paypal yuksek bir güvenlik içerir ve hangi satıcıya hangi ürün için ne kadar ödeme yapıldığını kayıt altına alır ve siparişin iletilip iletilmediğini dahi kontrol altında tutar. Onun için satıcılar ABD için satışlarda bunu tercih edip yurtdışı gönderilerde güvensizlik nedeniyle kabul etmiyorlar. Onun yerine BIDPAY gibi metdoları tercih ediyorlar.
BIDPAY İLE ÖDEME NASIL YAPILIR ?
BidPay aynı PayPal gibi bir online alışverişlerde ödeme yapılması için kurulmuş bir sistemdir. Ama alıcılar için üyelik gerekmez , her ödeme tek başına yapılır. BIDPAY Western Union (şu ziraat bankaları ve PTT’lerderki olay) firmasının kurduğu bir sistemdir. Güvenlidir. Siz parayı transfer ettiğinizde ya satıcı BIDPAY üyesidir ve para doğrudan banka hesabına geçirilir veya satıcı adına Western Union BIDPAY bir çek yazıp bunu belirttiğiniz posta yöntemi ile ( aşağıda yazdım) satıcıya ulaştırır ve satıcı çeki alınca ödeme tamamlanmış olur.
Nasıl çalıştığına gelince ; Bidpay.com sitesine girersiniz karşınıza hemen bir form çıkar , orada göndereceğiniz miktar ITEM PRICE ve kargo masrafı SHIPPIN PRICE boşlukları çıkar bunları gerektiği şekilde dolrurusunuz , sonra altta posta şekli seçilir satıcıya yazılan çek bu şekilde yollanır. Bunlar First Class Mail yani birinci sınıf iadeli taahhütlü veya NEXT DAY AIR ertesi gün hava yolu ile ulaştırma , SECOND DAY AIR 2 gün içinde hava yolu ile postalama şeklindedir , posta metodları arasında bikaç dolar fark vardır , hıza bağlı olarak.
İlk bölümde fiyat yerlerini dolrurup ve posta seçeneğini seçtikten sonra ikinci sayfada satıcı bilgilerini girmeniz gerekiyor , bu bilgileri size satıcı evvelce bildirmiş oluyor zaten EBAY alışverişleri için opsiyonel olarak konmuş bir bölümde var buraya aldığınız ürünün kodunu giriyorsunuz ki ödeme yapıldıktan sonra ne için kime ödeme yaptığınız BIDPAY kayıtlarına geçiyor ve ispat vasıtası oluyor.
KREDİ KARTI GÜVENLİĞİ
Sanal kartlar her zaman daha iyidir , ancak müthiş limitleri olmayan kredi kartlarınızı PayPal ve EBAY’de BIDPAY’de kullanabilirsiniz. Burada dikkat etmeniz gereken PayPal kullanıcı adınız olarak da kullanacağınız EMAIL adresinin güvenli olması ve kullandığınız makinenın virüs ve trojan içermemesidir. Ayrıca bazı payPal üyelerine sahte emailler gelip size paypal şifre ve kullanıcı adınızı girmenizi isteyebilir bunları doğrudan silin , PAYPAL veya diğerleri size hiçbirzaman şifrenizi sormaz ve istemez. Bu ayrıntıları yerine getirsiğinizde nette alışveriş yapmak lokantada kredi kartını garsona verip yollayıp slip çektirmekten daha güvenli olur. ASIL ÖNEMLİ NOKTA ise kredi kartı numaranızdan çok kredi kartının arkasında 6 haneli CW numarasının yani güvenlik kodunun güvencede olmasıdır. İnternet alışverişlerinde bu kodu yazmanız şart olduğu için bu kodu kimseye söylemeyin ve kartınızı güvenli sitelerde yani SSL 128 bit secure yazan sitelerde kullanın bu sietere girdiğinizde Internet Explorer alt çubuğunda sarı bir kilit işareti belirir. Sanal Kart her zaman daha iyidir.
*** EBAY’de alışveriş yaparken ya İngilizce biliyor olun veya yanınızda İngilizce bilen birini bulundurun bu gerçekten önemli çünki satıcıyla iyice anlaşmanız ve ne istendiğini ve ne istediğinizi açıkca belirtmeniz gerekiyor.
*** Kargo şeklini seçerken gümrük bedeli düşük gösterilse bile esas alınan bedel ürün + kargo masrafı + sigorta bedeli olarak 3 fiyatın toplamı olacağından hesabınızı ona göre yapın
*** Türkiye'de bulabileceğiniz ve arada fazlaca fiyat farkı olmayan ürünleri TR'den alın , hem garanti herm de servis bakımından faydalı olur. Ancak yurtdışındaki fiyat ile TR arasında uçurumlar varsa yurtdışı alışverişi düşünün yoksa şahsen 100 hatta 200 dolar fark için yurtdışı alışverişe girmek size fazla kazanç sağlamaz çünki kargo masrafı oldukça yuksek tutmaktadır.
