Derya AKYILDIZ
Forum Bağımlısı
- Kayıt
- 17 Ocak 2006
- Mesaj
- 1.532
- Tepki
- 1.634
- Şehir
- Ataşehir
Duygusal Zeka Nedir?
Duygusal zeka EQ kalıtsal özellikler
Hayat yüksek zekalı ama başarısız insanlarla doludur. Bu kişiler zekaları
yüksek olmasına rağmen, gerektiği yerde gerektiği gibi davranmamış ve
hayatta kaybetmişlerdir. Örneğin, zekalarını sadece toplumu yermek için
kullanmış veya her şeyi küçümsediklerinden ya da basit gördüklerinden,
uğraşmaya değer bulmamışlar, böylece sıradan insanların vardıkları beceri
ve başarı düzeyine ulaşamamışlardır. İnsanlarla iyi ilişki kuramamışlar, belirli
bir hedefe doğru gidememişlerdir. Tembelliklerini yenememiş veya zekalarını
kötü amaçlar ve uğraşlar için kullanmışlardır. Zeka bir güçtür, kullanılmaz ya
da iyi bir amaç için kullanılmazsa, hiç bir işe yaramaz ya da sadece yıkıcı
olur.
Hayatta başarılı olmak için zeki olmak yetmez, duygusal zekanın da yüksek
olması gerekir. Duygusal zeka son yıllarda yeni bir kavram olarak ileri
sürülmüş olmakla beraber, eskiden beri bilinen akıllı ve uyumlu davranış
özelliklerinden başka bir şey değildir.
İnsanlarla iyi iletişim kurmak, ne zaman ne yapacağını bilmek, fırsatları iyi
değerlendirmek, belirli olumlu bir amaca doğru ilerleyebilmek, kararlı olmak,
gelip geçici esintilerden etkilenmemek gibi nitelik ve becerileri içerir.
Duygusal zekanın belli başlı özellikleri şunlardır:
· Kendini tanıma: Duygusal zekası yüksek olan kişi, duygu ve
düşüncelerinin, tercihlerinin, eğilimlerinin, zayıf ve kuvvetli yanlarının
farkındadır. Yeteneklerini, eğitimin ona sağladığı donanımı bilir. Bunlara
dayanarak kararlar alır, kendine hedefler seçer, yani seçimleri ve amaçları
kendiyle ilgili gerçeklerle uyumludur.
· Duygularını kontrol edebilme: Anlık başarılardan, hazlardan uzak
durmayı bilir. Sonradan pişman olacağı duygu patlamalarına kapılmaz,
gereksiz atılganlıklar yapmaz. Karamsar ya da endişeli duygulara kapılmaz,
bunların kendisini yapmayı planladığı işerden uzaklaştırmasına izin vermez.
Bunları yatıştırmak ve özümsemek için bir yol bulabilir. Düşüncelerini ve
eylemlerini belirli bir hedefe odaklayabilir.
· Kendiliğinden güdülenme: Kendi hedeflerini kendisi belirler, başkalarının
zorlaması olmaksızın, bunları gerçekleştirmek için tüm çabasını ve
yeteneklerini ortaya koyar, hedefine kilitlenebilir, bundan heyecan ve zevk
duyar. Hedeflerin peşinden giderken geçici hazlarını erteleyebilir. Bir sınava
girerken ya da bir çalışmayı yürütürken, heyecanını başarıyı artıracak
şekilde kullanabilir. Başarısızlığa uğradığında umut ve iyimserliğini korur,
yeniden deneyebilir.
· Başkalarının duygularını paylaşma: Diğerlerinin hissettiklerine karşı
duyarlıdır. Kendini onların yerine koyabilir. Böylece karşı tarafın duygularını
kavrar ve derinliği olan, uyumlu bireysel ilişkiler geliştirebilir.
· Toplumsal etkinlik: Kişiler arası çatışmaları çözmekte başarılıdır. Bir
ilişkinin ve grubun nabzını tutar. Dile getirilmemiş paylaşılan duyguları ifade
edebilir. Bir grubun organizasyonunda liderlik nitelikleri sergiler ve kişiler
bunu doğallıkla kabul eder.
Duygusal zeka kalıtsal özellikler, çocukluk deneyimleri ve öğrenme sonucu
oluşur. Bir diğer deyişle, duygusal zekayla ilgili becerilerin çoğu öğrenme ve
alıştırmayla geliştirilebilir. İleri yaşlarda davranış kalıplarının değiştirilmesi zor
ya da imkansızdır. Mümkün olsa bile, kişi becerilerini kullanacağı alanı ve
zamanı yitirmiştir. Buna karşılık çocukluk ve ilk gençlikte kazanılan tepki
biçimleri ve beceriler yaşam boyu sürer, bu nedenle duygusal zekanın
geliştirilmesi en iyi fırsatın çocuklu dönemi olduğu söylenebilir.
Duygusal zeka EQ kalıtsal özellikler
Hayat yüksek zekalı ama başarısız insanlarla doludur. Bu kişiler zekaları
yüksek olmasına rağmen, gerektiği yerde gerektiği gibi davranmamış ve
hayatta kaybetmişlerdir. Örneğin, zekalarını sadece toplumu yermek için
kullanmış veya her şeyi küçümsediklerinden ya da basit gördüklerinden,
uğraşmaya değer bulmamışlar, böylece sıradan insanların vardıkları beceri
ve başarı düzeyine ulaşamamışlardır. İnsanlarla iyi ilişki kuramamışlar, belirli
bir hedefe doğru gidememişlerdir. Tembelliklerini yenememiş veya zekalarını
kötü amaçlar ve uğraşlar için kullanmışlardır. Zeka bir güçtür, kullanılmaz ya
da iyi bir amaç için kullanılmazsa, hiç bir işe yaramaz ya da sadece yıkıcı
olur.
Hayatta başarılı olmak için zeki olmak yetmez, duygusal zekanın da yüksek
olması gerekir. Duygusal zeka son yıllarda yeni bir kavram olarak ileri
sürülmüş olmakla beraber, eskiden beri bilinen akıllı ve uyumlu davranış
özelliklerinden başka bir şey değildir.
İnsanlarla iyi iletişim kurmak, ne zaman ne yapacağını bilmek, fırsatları iyi
değerlendirmek, belirli olumlu bir amaca doğru ilerleyebilmek, kararlı olmak,
gelip geçici esintilerden etkilenmemek gibi nitelik ve becerileri içerir.
Duygusal zekanın belli başlı özellikleri şunlardır:
· Kendini tanıma: Duygusal zekası yüksek olan kişi, duygu ve
düşüncelerinin, tercihlerinin, eğilimlerinin, zayıf ve kuvvetli yanlarının
farkındadır. Yeteneklerini, eğitimin ona sağladığı donanımı bilir. Bunlara
dayanarak kararlar alır, kendine hedefler seçer, yani seçimleri ve amaçları
kendiyle ilgili gerçeklerle uyumludur.
· Duygularını kontrol edebilme: Anlık başarılardan, hazlardan uzak
durmayı bilir. Sonradan pişman olacağı duygu patlamalarına kapılmaz,
gereksiz atılganlıklar yapmaz. Karamsar ya da endişeli duygulara kapılmaz,
bunların kendisini yapmayı planladığı işerden uzaklaştırmasına izin vermez.
Bunları yatıştırmak ve özümsemek için bir yol bulabilir. Düşüncelerini ve
eylemlerini belirli bir hedefe odaklayabilir.
· Kendiliğinden güdülenme: Kendi hedeflerini kendisi belirler, başkalarının
zorlaması olmaksızın, bunları gerçekleştirmek için tüm çabasını ve
yeteneklerini ortaya koyar, hedefine kilitlenebilir, bundan heyecan ve zevk
duyar. Hedeflerin peşinden giderken geçici hazlarını erteleyebilir. Bir sınava
girerken ya da bir çalışmayı yürütürken, heyecanını başarıyı artıracak
şekilde kullanabilir. Başarısızlığa uğradığında umut ve iyimserliğini korur,
yeniden deneyebilir.
· Başkalarının duygularını paylaşma: Diğerlerinin hissettiklerine karşı
duyarlıdır. Kendini onların yerine koyabilir. Böylece karşı tarafın duygularını
kavrar ve derinliği olan, uyumlu bireysel ilişkiler geliştirebilir.
· Toplumsal etkinlik: Kişiler arası çatışmaları çözmekte başarılıdır. Bir
ilişkinin ve grubun nabzını tutar. Dile getirilmemiş paylaşılan duyguları ifade
edebilir. Bir grubun organizasyonunda liderlik nitelikleri sergiler ve kişiler
bunu doğallıkla kabul eder.
Duygusal zeka kalıtsal özellikler, çocukluk deneyimleri ve öğrenme sonucu
oluşur. Bir diğer deyişle, duygusal zekayla ilgili becerilerin çoğu öğrenme ve
alıştırmayla geliştirilebilir. İleri yaşlarda davranış kalıplarının değiştirilmesi zor
ya da imkansızdır. Mümkün olsa bile, kişi becerilerini kullanacağı alanı ve
zamanı yitirmiştir. Buna karşılık çocukluk ve ilk gençlikte kazanılan tepki
biçimleri ve beceriler yaşam boyu sürer, bu nedenle duygusal zekanın
geliştirilmesi en iyi fırsatın çocuklu dönemi olduğu söylenebilir.


