Centerlock vs. Vidalı

Benim bir sorum olcak, acaba centerlock gobek ile vidalı arasında konuyu açmak için çok düşündüm ama açtım işte bu iki çeşit göbek arasındaki fark nedir? Sağlamlıkmı,hafiflikmi nedir?

Shimano hafiflik için çıkardı centorlock sistemini ama sağlamlık olarak 6 vidalı sistem daha iyidir kaydırma riski olmaz.

Centerlok;

Hafiftir
Centerlock rotorlar daha esnemezdir
Centerlock rootorlar her zaman daha düzgün oturu ve bütün noktalardan eşit baskı yapar.Söküp takması daha kolaydır...
Centerlock sistemdeki bağlantıyı sağlayan yüzey alanı daha geniş olduğu için frende aktarılan güç göbeğe daha düzgün ve dengeli yayılır...

& vidalı sistemin bunun yanında tek avantajı daha hafif olmasıdır...

ikisini de kullandım.

Centerlock'ta freni sıkıp tekeri ileri geri zorladığın zaman boşluk yapar. Merkezdeki dişlerden kaynaklanan boşluktan hariç bir de rotorun merkezi ile çevresindeki çemberi birleştiren perçinler boşluk yapar. Bu boşluklar ses de yapar Fazla ileri geri yaparsan zamanla center'deki lock da gevşer

Bisikletinle zor hareketler deneyeceksen, arka teker üstünde zıplayacaksan, trial mrial deneyeceksen kesinlikle 6 civatalı almalısın. Centerlock alırsan pişman olursun.

Ama sürekli öne doğru giden bisikletler için centerlock uygundur
kolay sökülüp takılır(tabi anahtarını da alman lazım sökmek için)

Genel olarak bakarsak, 6 civatalı herkes için önerilebilir.

İkisininde avantajları ve dezavantajları var...
Yüzeye düşen yük olarak baktığımızda centerlock bu konuda önde görülüyor.. Çünkü oluşan basınç 6 adet vida yerine çok daha fazla minik dişin üzerine düşüyor...
Öte yandan centerlock uzun zaman zarfında boşluk yapar (6 vida yapmaz, yapamaz). Yurtdışındaki forumlarda okudğum kadarı ile 6 vidalı rotorların yamulma ihitmalleri de var...
Bende her iki sistemi kullandım ve pek bir fark göremedim...

Firmaların satış politikalarının gereği ortaya çıkan bir farklılık olduğunu düşünüyorum, ikisini de kullanıyorum birbirlerine anlamlı bir üstünlükleri olduğunu sanmıyorum.

Genel olarak bence Centerlock daha iyi gelişmiş bir sistem.
Vidalı sistemin en büyük avantajı ise daha fazla firmanın rotor üretmesi dolayısıyla bir çok seçim şansınız oluyor... Elbette vidalı göbek üreten firmanın daha fazla olduğunu söylemeye gerek yok sanırım...

Yapı olarka baktığımızda üretim olarak centerlock rotorların üretimi daha zor ve biraz daha maliyetli olacağı kanısındayım.

Yamulma meselesine gelince hiç farketmez, darbe alan tüm rotorlar yamulur Yapısı itibariyle çok sağlam ve zor yamulacağını tahmin ettiğim XTR rotorlardan biri kitaplığımda yamuk biçimde duruyor (Yamulma sebebi yarış anında arkadan teker çarpması)

Boşluk yapma meselesini ise tam anlamadım. Boşluk yapan yer centerlock diye tabir edilen göbekle rotorun tırtıklı kısmlarının anahtar-kilit ilişkisiyle temas ettikleri yer laçkalaşarakmı boşluk yapıyor? Yoksa ayrı olarak imal edilen göbek bağlantı kısmı (centerlock) ile rotorun çelikten imal edilmiş dış kısmının birleştiği yerlerdeki perçinlerin gevşemesi sonucumu? Eğer 2. bahsettiğim kısım ise bunu kısa sürede yaptığına şahit oldum.Fakat bunu centerlockla bağdaştırmak pek doğru değil.Aynı şekilde üretilmiş ve 6 vida olan rotorlarda mevcut.

http://www.chainreactioncycles.com/Images/Models/Original/16457.jpg

İşte bir örnek.

Fakat birinci söylediğim ise, çok saçma geldi bana açıkçası.

Bir keresinde centerlock rotorlu bir fren sistemi bulunan bir bisiklette ön freni sıkınca bisikletin ileri geri hareket ettiğini farkettik. Araştırıp sorunu bulduğumuzda ön rotorun montaj vidasının gevşek olduğunu gördük. Vida sıkıldı boşluk gitti Ayrıca centerlock göbeklerin montajı ya da sökülmesi için öyle çok özel bir anahtar gerekmiyor. Arka kaset dişlilerimizi söktüğümüz anahtar aynı şekilde centerlock rotorları da söküyor

Onu bunu bilmem de eğer uzun süreli frenajdan rotorlarınızın aşırı ısınacağına inanıyorsanız kesinlikle shimano XTR yada benzeri gövde kısmı aluminyum dış çemberi çelik olan rotorlardan kullanmayın.... Dış çelik kısımda sürtünmeyle oluşan ısı enerjisi, rotorun gövde kısmına yayılamayacağından daha küçük bir hacimde daha yüksek enerji depolamak zorunda kalacaktır. Buda kısa sürede aşırı ısınmaya sebep olacaktır. Aşırı ısınan dış çember bir miktar genleşmeye çalışacak fakat gövde yeterice ısınmadığı için genleşmeyi engellemeye çalışacaktır. İşte tam bu noktada perçinlere aşırı yük binmesi sonucu perçinlerde ufak gevşemelere, bu da fren kısmalarda (çıt çıt) seslere sebep olacaktır. Hatta mantık olarak düşündüğümüzde rotorun hafif bir biçimde sağa sola yamuşlması da(Balans bozukluğu) ihtimal çerçevesindedir.(Tren rayları arasında boşluk bırakılmasaydı yazın tren raylarının sağa sola yamulacağı gibi) Soğuma olayının ise aynı şekilde hızla gerçekleşeceğini de belirtmek gerek

@bisikletcanavari

Yamulma meselesi şu şekilde gerçekleşebiliyor... Centerlock rotorlarda merkez ile değme yüzeyi arasında çok kollu bir sistem var, 6 vidalı sistemde ise (sizin örneğini verdiğiniz venti sistemi hariç) doğal olarak 6 kol olduğundan downhill tarzı 4-6-8 pistonlu çok güçlü frenlerde (ki tabi bu frenlerle genelde 180 veya 203mm rotor kullanılır) sıkı frenlemelerde rotor yamulabiliyor. Ayrıca centerlock yamuk bir rotoru düzeltmek 6 vidayı düzeltmekten daha kolaydır... (uygun ekipmanınız varsa; parktool un rotor düzeltme gereçleri mevcut)...

Boşluk olayına gelincede evet centerlock cok dişli yapısından dolayı başınç dağılarak göbekte daha az esnene sağlar fakat öte yandan uzun zaman zarfında dişler kısa olduğundan bu o dişlerin erimesine yol açabiliyor...(tanık olduğum bir durum).
Isı konusuna gelince 2009 yılında üretimine Maguranın başladığı Venti sistemi var, eğer ağırlık konusunda pek sıkıntınız yoksa kullanılabilir...

Peki arkadaşlar 6 vida diski centerlock adaptörü ile kullanmak size nasıl bir fikir ? Diskin tam ortalanamadığı için vibrasyon yaptığını gibi şeyler duydum.

Fena fikir değil ancak bazen uyum sorunları olduğunu duydum ben de ...

@bisikletcanavari

Aynı şekilde üretilmiş ve 6 vida olan rotorlardan haberim yoktu, onları da tavsiye etmem, adaptörle kullanmayı da tavsiye etmem, sonuçta hepsinin de boşluk yapacak eklemleri var. Tek parça rotor en idealidir (Street-Trial kullanımı için)

Bende de XTR hidrolik centerlocklu frenler vardı. Ama ben sürekli bisikleti ileri geri zorladığım için centerlock dişleri boşluk yapmaya başladı. Zaten boşluk yeni frendede var, olması gerek çünkü rotoru oraya zorla çakmıyoruz, birazcık boşluk teker yarıçapı arttıkça daha fazla belli oluyor. Ama kapağını iyi sıkınca bu kayboluyor(devamını da okuyun). Centerlock kapağın üstünde kapağı sıkma gücü "40Nm" yazıyor(yani 1metrelik kolla 4kg ağırlık vermek gerek, veya 25cmlik kolla 16kg) Ama ben o kapağı sıkarken anahtarın üstünde neredeyse zıplıyordum. Sonra bisiklete binip ileri-geri zorlayıcı hareketler yaptığımda(arka teker üstünde zıplamak gibi) çok büyük bir "küt küt" sesi geliyordu, duyunca jant teli koptu sanarsınız. Sesin sebebi: kapağın iç yüzündeki küçük dişler(kapağı sıkarken anahtarın kademe kademe ilerlemesinden bu dişlerin ne işe yaradığını farkedersiniz; kapağın gevşememesi için yapılmış), rotor ileri geri oynarken kapak sabit kalıyor, kapaktaki dişler rotoru sıyırdıkça da ses yapıyor, hem de ne ses. Daha sonra kullanmaya devam ettikçe başka sesler duymaya başladım, sonra farkettim ki o da rototorun çelik kısmıyla alüminyım kısmı arasındaki perçinlerden geliyor. çıkarıp orasını su-çamaşır deterjanıyla yıkayınca ses geçiyodu.

Şimdi tekrar söylüyorum: düz yolda giden adam hangisini isterse kullansın.
Hareket deneyenler 6 civatadan şaşmayın

@TrekOnur


İlk olarak şunu söylemeliyim... Centerlock kapagının dişleri rotora değil göbeğe bağlanır... Ve kapağın yan kısımları rotoru göbeğe bastırarak çıkmasını önler...

Bağlantı perçinlerinde tabikide sorun olablir zamanla ama bunun yanlış rotoru yanlış yerde kullanmak ile de alakası var... Sonuçta XTR rotorlar Trial yada Street yada FR/DH için değil tamamen XC için üretilmiş rotorlar ve perçin bağlantılarıda buna göre yapılıyor haliyle... Yani sadece düz gitmek için yapılmış bişeyin üstünde zıplarsanız bu yanlış kullanımdır ve ona göre tasarlanmadığından gevşeme yapabilir... Aranızda Saint rotorun perçinin gevşetmiş biri var ise beri gelsin...

Ayrıca seninde dediğin gibi bende xc ve gezi hobi kullanımı dışında adaptörleri tavsiye etmiyorum çünkü onlarında tasarımları aşırı zorlamaya göre değil gene xc kullanımına göre yapılmaktadır... Yani zorlarsanız tabiki bozulur...

Devam edersek 6 vida rotorların en büyük avantajı tek parça olarak görülmeleri olsada tek parça olmaları sıcaktan daha kolay çarpılmalarına sebep olmaktadır... Komple ısınan rotor aniden soğursa iki parça olanlara göre daha çok eğilme gösterir. Zaten iki parçalı rotor tasarımlarının amacında bunu ve yanal esnemeyi en aza indirmeye çalışmaktır... Ventil disc ve Floating rotorlar bu işe yarar. Shimano ise centerlock için yaptığı iki parçalı tasarımı 970 serisi XTR da geliştirerek esneme ve soğumaya en dayanıklı hale getirmeyi amaçlamıştır...

Centerlock rotorların en büyük avantajı tırnaklı bağlantı yapısıdır... Bu yapı tutunma yüzeyini arttırıp zorlayıcı kuvvetin eksenini değiştirerek (6 vida da kesme kuvveti varken CL de kayma ve ezilme zorlanmaları görülür) fren kuvvetini daha dengeli yayar ve kağıt üstünde daha sağlıklı bir bağlantı sağlamış olur... Eğer büyük markalar (örneğin Mavic, Chris King, DT Swiss vb.) Centerlock sistemdegerekli emniyet şartalarını ve gelecek görmeselerdi bu sisteme uygun ürünler üretmezlerdi... Bu paragrafa bir özet olarak şunu söyleyebiliri bir sistemde 6 tane çelik vida varken diğer sistemler (tam sayısını saymadım hiç) 50-60 tane civarında bunun yaklaşık yarısı çapında vida tutuyor diyebiliriz...

Komple yazının özeti ise şudur siz uygun rotoru kullanırsanız iki sistemde sorunsuz olarak çalışacak ve problem yaratmayacaktır... Ama malesef ülkemizde Saint ve hone gibi seriler pek gelmediğinden diğer kullanılan serilerinde bu işe pek yatkn olmamasından kaynaklanan CL rotorların zayıfları bu karşılatırmayı biraz adaletsiz kılmaktadır... Öreniğin siz Alligatör yada Notubes un süper hafif 6 vidalı rotorlarını FR/DH, Street, DJ gibi alanlarda kullanırsanız ne kadar kolayca kullanılmaz hale geldiklerini görebilirsiniz... Olay bundan ibaret...

@Güney Tuncer

İyi fikir değil. Ben hiç verim alamadım ve hemen söküp CL rotorları kullanmaya devam ettim.

Konu hortlatıyım ben de de centerlock var ama nasıl sökülüyo bunlar? Diskimin iç tarafını maviye boyamayı düşünüyorum da

@İhsnn_zyvl kaset açma anahtarı varsa çıkartabilirsin.

Maalesef yok ya demek ondan almam lazım teşekkür ederim

Mavic crossride gibi bir rulmanlı jant seti almak istiyorum. Ama shimano rt79 centerlock lu rotorum var ve görüntüsü aşırı derecede hoşuma gidiyo. İlerde de rt99 (şu rendeye benzeyen tırtışlı olan) rotordan almanın hayallerini kuruyorum. Şimdi sorun şu. Bu rotorlar centerlock ve mavicler de genelde 6 vida. Ben bu ikisini birleştirecek adaptörü bulamıyorum. Hatta nasıl bi adaptör birleştirir hatta böyle bir adaptörün varlığı bile şüpheli. Bilgi azlığı ve kirliliği var BÖYLE BİR ADAPTÖR VAR MI? Yoksa ne yapmalıyım. Rotorlardan vazgeç demeyin

vidalıdan sentırloka adaptör vardı. ama sentırloktan vidalıya malesef. mümkünatı yok. olsada yok olmasada yok.
mantıken de adaptör yok hayal olarak ta yok. yani sentırlok rotoru hiç bi türlü vidalıya oturtamassın
hayaller paris ama hayatlar parseller

@chnkrmz
Şahsen ben olsam perçinleri söker 6 vidaya çevirirdim imkansız yoktur