Türkçemize özen gösterelim!

@Edip Dinçer

"Özür dilerim" öznesi ve fiili ile basli basina bir cümledir. " Ölü konuyu canlandiriyorum ama sinirim bozuldu artik" ta basli basina özneli, tümlecli, fiilli, baglacla baglanmis, birisi devrik cümlelerdir. Siz bu cümleleri nasil bagladiniz?
Gördügünüz gibi herkes hata yapabiliyor. Bilmeyen insanlarin yaptiklarini da hata saymamak lazim. Sanirim, Türkce dili konusunda egitimli olmasi gereken, fakat yine de bu konuda hassasiyet göstermeyenleri kastediyorsunuzdur.
Hele benim gibi uzun yillar yurtdisinda kalmis, zaman zaman ana dilinde bir konuyu ifade etmekten aciz insanlara ne demeli? Bazen yazdiklarimi tekrar okudugum zaman, kendim bile inanamiyorum yaptigim hatalara. Bir cümlede bir kelime unutulmus, yanlis harfler basilmis ( genellikle farkli klavyeler kullandigim icin), virgülün yeri kaymis, daha da kötüsü, bir bati dilinden tercüme edilmis gibi... vs..vs.

Bu konuda gösterdiginiz hassasiyete tesekkür ederim. Ben elimden geldigince daha dogru ve düzgün yazmaya calisacagim.

@ihtiyar

Tabi ki herkes hata yapabilir. Dediğiniz gibi ben de yapmışım ve eminim başka zamanlarda da birçok kez yapmışımdır.
Demek istediğim ufak tefek hatalar değil. Ufak tefek hatalar okurken anlam kaymasına asgari seviyede neden olur ki onları da zaten içerikten çıkarabiliriz.
Kendinizden örnek vermişsiniz. Şu güne kadar, sizin yazdığınız mesajları bir kez dahi ikinciye okumadım. Çünkü yazdıklarınız her zaman açık ve anlaşılır oluyor.
Benim bahsettiklerim okununca anlaşılamayan mesajlar. Örneğin bir mesaj yazılıyor, içinde ne nokta, ne virgül var.
Hani ilkokulda örnek verilir;

"Çalış çalış baban gibi eşek olma"

Bu cümlede virgülü koymazsanız çok farklı anlamlar çıkar.
"Çalış çalış, baban gibi eşek olma" derseniz farklı olur,
"Çalış çalış baban gibi, eşek olma" derseniz farklı olur.

Bunun dışında bir de kelime hataları var.

Kişisel örnekler vermek istemiyorum ama örnek olarak az önce gördüğüm bir konu:

"1-1/8 ÖLÇÜ standartmıdır yok kendine kas kadrosumu vardır yardıma ihitiyacım var arka"

Bu konunun altındaki yorum:

"yani sıdandart"

Sözüm sadece bu arkadaşa değil. Bu şekilde hatalar çok yapılıyor. Biraz özen gösterilmesi çok zor bir şey de değil.

Ben kendi adıma yazılarında hiç noktalama işaretleri kullanmayan, kısa mesaj yazar gibi (onda da yapılması doğru değil) kelimeleri kısaltan ve sesli harfleri kullanmayan mesajlara cevap vermeyeceğim, konulara yorum yazmayacağım.

Sizleri de bu konuda duyarlı olmaya ve eğer uygun bulursanız bu kararıma katılmaya çağıryorum.

Ufak tefek hataları hepimiz yapıyoruz. Harf hataları, klavye azizliği vs. Bunları kabul edebiliriz tabi ki.

@Edip Dinçer

Standart kelimesinin doğru şekli "ıstandart"tır. Üniversitedeki matematik proförümüz anlatmıştı.

Daha iyi hatırladım şimdi. Hoca "standard" yazılır ama "ıstandard" okunur demişti.

@muratcolakoglu

-Standart kelimesi Türkçe değil ki.
-Nasıl okunması gerektiği de önemli değil.

Devşirme kelimeler çok fazlalaştı son zamanlarda.Kelime erozyonunun hesabı yok.Türkçe ölü dil olacak çünkü içinde Türkçe kelime kalmayacak.Özellikle eğitimde(düzeltme:öğretimde) çok fazla devşirme kelimeler var.Yabancı kelime kullanınca biliyormuş gibi mi hissediliyor, nedir?

Standart= Olağan biçim
Mesaj= İleti
Differansiyel=Değişken
Crank=Kuvvet kolu
Universal= Evrensel
Naturel= Doğal
Chip=Yonga


Aklıma gelenler bunlar.

@Sertaç EKİCİ

Tabiki çok önemli. Yazıldığından farklı okunan nadir kelimelerden birisir. Türk dil kurumu sözlüğünde olduğuna göre Türkçe mi değil mi tartışması herhalde çok yersiz olacak.

@muratcolakoglu

Türk Dil Kurumu'nun her zaman iyi iş yaptığını söyleyemeyiz.Sonuçta kafalar aynı.Tarih boyunca hep devşirildik,kabul edelim.İçimize işlemiş artık.Yabancı devşirme kelimeleri çabuk kabulleniyoruz.Bunun önüne kimse geçemiyor.

Türkçe'nin ya kuralları yanlış ya da artık "kim takar ...... " durumu var.

İki sessiz harf yanyana gelir mi?

Yazıldığı gibi okunur mu?(Yorum:Bu artık konuşma dilinde yozlaşmış,artık kural olmaktan bile çıkmıştır)

Dil canlıdır,sürekli değişime uğrar.Kurallar bile değişir diyorsanız,o zaman kimseye kızamayız.Bu forum konusu doğruluğunu yitirmiştir,demektir.

Türk Dil kurumu iyi ya da kötü yapıyor onu bilmem. Kelimeyi Türkçe kelime olarak kabul etmiş. Zaten farklı dillerden bazen kelime alınır bazen verilir.

en hassas olduğum konulardan birisidir bu şahsım olarak da dikkat ederim her zaman özellikle modern çağ gençliğinin sıklıkla kullandığı kısa mesaj terimlerinden ve sesli sessiz bazı harfleri yiyerek yazışmalarından beni tanıyanlar bu konudaki net tavrımı bilir entel dantel olarak tabir ettiğim ergen gençliği tarzı mesajlara asla yanıt vermem ki zaten bu şekilde yazışanlar ile hiçbir irtibatım yoktur kısaca burada ve her mecrada sahip olduğumuz yegane dilimiz ''türkçe''mizi elimizden geldiği kadar korumalıyız

@ReşitÇağırgan

Bir de noktalama işaretlerine dikkat etsen süper olacak.

@muratcolakoglu

Katılıyorum.Söylemek istediğimi anlamışsınızdır.

Başka diller bizden bir kelime alıyorsa,biz başka dillerden on kelime alıyoruz.

Sözüm ona bazı arkadaşlar da bisikletten bahsederken aynı kelimenin türkçe karşılığı olmasına rağmen; frame, crankset, shifter, brake gibi kelimeler kullanıyorlar. Bu ne hoş çelişki :rolleyes:

@ogulcanislim
Tamamen katılıyorum.Her sahada kendini gösteriyor dedikleriniz.Özellikle eğitim ve öğretimde olması çok acı.
@Sertaç EKİCİ

Bu konu oldukca zorlu bir konu.
Türkceyi salt Öztürkce kelimelerle konusmaya kalksak, derdimizi ifade etmekten aciz kalacagimiz asikardir. Bazilarinin Öztürkce karsiliklarini bulabilsek dahi, pek cogunu anlatabilmek icin yabanci dil kökenli, türkcelestirilmis kelimeler kullanmak zorunda kaliriz.
Bu basit örnekte de gördügümüz gibi, 5000 civarinda fransizca, bir o kadar ingilizce, bunlardan kat kat fazla arapca ve farsca, latince, arada, rumca, ermenice, cingene dili.....nden alma cok sayida kelimelerden olusan bir dilimiz var. Bisiklet konusundaki yabanci kelimelerin cogunlugu, fransizcadan gelme. Bisikletin tekrar canlanmasindan sonra yetisen bisiklet sürücülerinin kullandigi (Genellikle benim kulaklarimi tirmaliyan)pek cok ingilizce kelimeler var.
Bunlarin hangilerinin kabul edilip, hangilerinin yok olacaklarini zaman gösterecektir.
Daha da kötüsü, kelimeler türkcelesirken bozulup, gercek manalarini da yitiriyorlar, daha dogrusu, yeni manalar kazaniyorlar. Bu konuda baska bir topikte örnek olarak verdigim "avara cark" bunun en güzel örnegidir. (Almanca klavye oldugu icin dogru yazamadim. Avara çark)
Avara çark Türkce (mühendislikteki ismi)
freewheel ingilizce
Freilauf almanca
Roue-libre fransizca
................................
Fransizcadaki roue-libre, Türkcemize "ruble" seklinde girmis, ama gercek manasini yitirmistir. Burada kastedilenmil üzerinde bir yöne dönen, fakat diger yöne dönmesi engellenen carktir. Eski vidali arka disli takimlarinda, disliler bu düzenegin üzerine takildiktan sonra, göbege vidalaniyordu. Bu gün kullanilan göbeklerde, ruble, göbek üzerinde ve disliler üzerine takiliyor.

Türkcesi olarak niteledigim "avara çark" ta basibos gezen "avare" kelimesinin ses uyumu sonucu "avara" haline gelmis sekli. (çark farsca)

Bir de uluslararasi kullanilan kelimeler var. Bisiklet gibi. Hele üc tekerlekli bisiklet gibi komik tabirler de var ya. (Yani üc tekerlekli iki teker) Gülsem mi, aglasam mi?

Bu örnekleri daha cok artirmak, üzerine kitap yazmak bile mümkün.

bence dilimize yönelen en ciddi tehdit İngilizce kelimeleri orijinal halleriyle yazmak ve telaffuz etmek ..Her dil başka dillerden kelime alır ve verir fakat önemli olan bu kelimeyi dilimize ithal ederken onu kendi fonetiğimize ve gramerimize uyarlayarak kendi dilimizin özelliklerini bu kelimelere kazımak ve böylelikle onları Türkçeleştirmektir.Uzun yıllar önce bu konuda başvuru kaynağı olarak tavsiye edebileceğim Nihat Sami Banarlı 'nın Türkçe'nin Sırları adlı eserini okuduğumda şu örneklerle karşılaşmıştım:merdiven ve çamaşır kelimeleri Farsça kökenli olup asılları nerdiban ve cameşuydur ve bizler bu kelimeleri kendi lisan teknemizde yoğurduk ve onlara Türkçe bir ruh üfledik .