Adalet denince aklımıza eşitlik geliyor ama ikisi arasında dağlar kadar fark var. Otomobiller için tasarlanmış ve kuralları otomobillerin akışına göre belirlenmiş bir ulaşım düzeninde bisikletlilere siz de herkes gibi bu kurallara uymalısınız, diyenler bu eşitlemenin aslında adaletsizliği daha da derinleştirmekten başka bir sonuca götürmeyeceğinin farkında değiller. Kentsel mekânın ve kaynakların adil dağıtım ve kullanımında herkesin eşit olduğu anlayışı adaletsizliğin mağduru ve dezavantajlı kesimlerin aleyhine işleyen bir anlayıştır.
Aşağıdaki şemada eşitlik (equality), hakkaniyet (equity) ve justice (adalet) kavramları çok sade ve güzel bir örnek üzerinden görselleştirilerek anlatılıyor. Özetleyerek tercüme edeyim: Herkesin aynı destekten yararlanmasına eşitlik; herkesin, ihtiyacı kadar destek almasına hakkaniyet; eşitsizliğin sebepleri ortadan kaldırılarak kimsenin desteğe ihtiyacı kalmamasına ise adalet denir. Bu tanımlar ışığında söylenmesi makul olan şudur: Ulaşımda eşitsizliğin sebebi olan otomobil odaklı ağ tasarımı insan odaklı bir zihniyetle yeniden düzenlendiğinde ulaşıma dair kurallar da herkesin uyabileceği adil kurallar hâline gelirler ve kimsenin ilave desteğe ya da özel koruma tedbirlerine ihtiyacı kalmaz.
Derdimizi çok konuşulan bir meseleyi örnekleyerek tekrar anlatalım: Kadınlara ulaşım güvenliği sağlamanın yolunu kadınlara özel ulaşım hatları ya da araçları tahsis etmekte bulan belediyecilik adil değildir, ancak hakkaniyet ilkesiyle işler. Kadınların ulaşımda kendilerini güvende hissetmelerinin ve onların ihtiyaçlarına yönelik imkân ve araçlara kavuşmalarının adalet temelli çözüm yolu ulaşım düzenindeki eşitsizliklerin sadece ulaşım türünden kaynaklandığını değil, o düzenin aynı zamanda cinsiyetçi olduğunu ve bu cinsiyetçiliğin kentsel mekân kullanımına her düzeyde ve ölçekte sirayet ettiğini bilmekten geçiyor.
201982 dosyayı görüntüle
Aşağıdaki şemada eşitlik (equality), hakkaniyet (equity) ve justice (adalet) kavramları çok sade ve güzel bir örnek üzerinden görselleştirilerek anlatılıyor. Özetleyerek tercüme edeyim: Herkesin aynı destekten yararlanmasına eşitlik; herkesin, ihtiyacı kadar destek almasına hakkaniyet; eşitsizliğin sebepleri ortadan kaldırılarak kimsenin desteğe ihtiyacı kalmamasına ise adalet denir. Bu tanımlar ışığında söylenmesi makul olan şudur: Ulaşımda eşitsizliğin sebebi olan otomobil odaklı ağ tasarımı insan odaklı bir zihniyetle yeniden düzenlendiğinde ulaşıma dair kurallar da herkesin uyabileceği adil kurallar hâline gelirler ve kimsenin ilave desteğe ya da özel koruma tedbirlerine ihtiyacı kalmaz.
Derdimizi çok konuşulan bir meseleyi örnekleyerek tekrar anlatalım: Kadınlara ulaşım güvenliği sağlamanın yolunu kadınlara özel ulaşım hatları ya da araçları tahsis etmekte bulan belediyecilik adil değildir, ancak hakkaniyet ilkesiyle işler. Kadınların ulaşımda kendilerini güvende hissetmelerinin ve onların ihtiyaçlarına yönelik imkân ve araçlara kavuşmalarının adalet temelli çözüm yolu ulaşım düzenindeki eşitsizliklerin sadece ulaşım türünden kaynaklandığını değil, o düzenin aynı zamanda cinsiyetçi olduğunu ve bu cinsiyetçiliğin kentsel mekân kullanımına her düzeyde ve ölçekte sirayet ettiğini bilmekten geçiyor.
201982 dosyayı görüntüle
