21.5 sene anadola binmiş biri olarak, petlas da üretse, bu ülkede üretilen lastiği, zorunda kalmadıkça bizim tüketicimiz almaz. Yabancı mali över, yerli mali yerer bir de üstüne. Anadolun hız kadranı ingiliz mali, motoru ithal iken, 21.5 sene maruz kaldığım aşağılamayı ben yaşadım. Saman araba, keçiler yiyor, eşekler kemiriyor gibi. Ben anadolu savunmuyorum ama sanırım hyundai de anadolla aynı zamanlarda kurulmuş bir üretici. 2006 yılında, bizden büyük bir bilgisayar mühendisi abimiz yanılıp bir passat aldı, onun yaptığı reklamı, inanın vw yapamaz. Diyeceğim şu ki, piyasa darlayınca yerli mal diye bağrışırız, ama elimiz bollaşınca yerli malın yüzüne bakmayız. Alanı aşağılamamız da cabası. Pek tabii, nasıl olsa benim malımı alacaklar diye üretici de yan gelip yattığı için, devran böyleyken böyle. Ülkede kağıt üretilmiyor. Ha 1000 yıldır hiç üretilmemiştir hep dışarıdan alınmıştır, gelenek der geçeriz ama şimdi tuvalet kağıdı varya yani sifonu çekince giden, işte o bile rulosu 1 liradan pahalı. İç lastik, 25 lira. En ucuzu. Yama, 6 tanesi 15 lira. Düş güçler yüklenmeden önce yamamak, yeni lastik almaktan neredeyse pahalıya geliyordu. Düş güçler gözümüzün yaşına bakmadı, bakmıyor, bakmayacak. Ben diyor adam, iç lastik başına 5 dolarını alırım diyor. En azından fiyatı sabit dolar olaraktan.
Otomobil lastiği, 60bin km de değişirse en uygun sürede en güvenli sürüşü sağlar diye bir stratejileri var, ha bunu umursamaz 200 bin km de değiştiririm diyebilirsiniz ama burada devreye, devlet giriyor ve araç muayenesinde diş aşınmasına bakıp, belirli ölçünün altındaysa aracı trafiğe çıkartmıyor. Özetle 60 hadi 80 bin diyelim km de gidip paşa paşa en az 2 ama genelde 4 lastik alıyor mu bir otomobil alıyor. Bu mesafeyi 4 yılda aldığınızı var sayalım, lastik üreticisi biliyor mu 4 yılda bir 4 lastik satacağını, biliyor. Kaç milyon araç var, o aracın 4 katı kadar lastik pastası var. Üretim, planlama, depolama bu hesaplara göre yapıldığı için lastik araba lastiği olunca rekabetten dolayı da, kazancın aşağı yukarı belli olması sebebiyle bisiklet lastiğini göre ucuz.
Schwalbe durano, sedona istanbulun üzerinde geldi. Ömrü ne kadar en az 10bin km. Ben yaptım 3bin. Kaç yılda, 4 yılda. Böyle giderse ben bu lastiği 8 yıl daha kullanırım. Belediye azizlik yapıp lastiği yaracak sürprizleri yola döşemezse duranolar, 2023 hedefini de geçecek. Sizce petlas 10 yılda bana 1 çift lastik satmak için bu riski alır mı? Sizce ülkemizde otomobile kıyasla ne kadar bisiklet var?
Ülkede ne ters gidiyor da, fırsat, vurgun, pahalılık aldı başını gidiyor. Herşeyin fiyatı handiyse 2 katına çıktı, benzin ne hikmetse yerinde sayıyor.
Japon saat sanayi emeklerken, her japon, bozulmasa bile her sene bir japon saati almış. Satamadıktan sonra üretmenin bir anlamı yok ve en mükemmel saati üretmek için yapılan hatalardan öğrenmek ve bir sonrakinde daha kusursuzunu üretmek ve en kusursuza ulaşmak için bilgi biriktirmek lazım. Kolay para kazanmanın asıl hedef olduğu ülkede, sizce ithal susamdan vergiyi kaldırıp, içerde şımaran üreticiye zopa vurmakla ucuz ve kaliteli susam yer mı ahali? Yemez.
Firma, bir ürünle çıkacak, geri beslemeyi alacak, yeni modelde daha güzeli için kafa patlatacak. Çeşit sunacak sürekli daha ne yapabilirim diye çabalayacak. Bizde olacağı söyleyeyim. Ne çok satar, 28" yol lastiği, getir makinayı dışardan, tektip lastiği bas sür piyasaya. 27.5 işte yok, 29 yok, 26 yok. 28 de de 18-25 var ama 35-43 Yok.
Paramızı, faiz arttırmadan nasıl değerli hale getiririz bir yöntem, dünyada rekabet edecek lastiği üretmek için planlama yapıp kolları sıvamak bir yöntem ama bu ara tuvalet kağıdı bile ithal kagittan bunu da unutmamalı.
