Murat EVGİN
Forum Bağımlısı
- Kayıt
- 9 Kasım 2004
- Mesaj
- 975
- Tepki
- 923
- Şehir
- İstanbul
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu’nun (TÜBİTAK) Bilim ve Teknik Dergisine, yanıtlanması istemiyle birbirinden ilginç sorular gönderiliyor.
Derginin 'www.biltek.tubitak.gov.tr' adresinden ulaşılabilen internet sitesinin, 'Merak Ettikleriniz' bölümüne iletilen sorular, ilginç konulara ilişkin bilgi edinmek isteyenlerin sayısının hiç de az olmadığını ortaya koyuyor. İşte yaratıcılığın sınırlarını zorlayan sorular ve cevapları:
Kedi balıkları ile köpekbalıkları arasında ne fark var?
Her iki tür de köpekbalıkları takımın farklı familyalarına aittir. Anlam karmaşası yaratan Türkçe adlandırmaları. Köpekbalığının İngilizce karşılığı ‘shark’, kedi balığınınsa, ‘dogfish’. Türkçe adlandırırken dogfish köpekbalığı olarak çevrilmesi gerekirdi. Ancak ‘shark’ köpekbalığı olarak çevrilince dogfish kedibalığı olarak çevrildi.
Kargaların ortalama ömrünün yaklaşık 200 yıl olduğunu duymuştum. Bu doğru mu?
Doğada vahşi olarak yaşayan kargalar en fazla 13-14 yıl kadar yaşar. Esaret altındaysa 40 yıldan fazla yaşayabilirler. İngiltere’den verilen bir kayda göre kargalardan bir tanesi 80 yıl kadar yaşamış. Bilindiği gibi kuşlar esaret altında iyi bakılırlarsa normal yaşamlarında çok daha fazla yaşayabiliyorlar. Doğada koşullar her zaman daha zordur.
Balıklar su içer mi?
Yaşamın kaynağı olan su, canlıların vücutlarında değişik oranlarda bulunur. Bu, suyu tüm canlılar fizyolojik olarak kullandığı anlamına gelir. Buna su içinde yaşayan canlılar da dahil. Bu yüzden balıklar su içerler.
Karnımız neden bazen guruldar?
Mide, sürekli olarak kasılan ve hareket eden bir organdır. Mide dolu olduğunda, tüm bu aktiviteler normal ilerleyişini sürdürür. Ancak boş olduğunda da kasılmalar devam eder. Bu kasılma hareketleri devam ederken, mide duvarlarının birbirine sürtünmesi sonucunda da, ‘karın guruldaması’ dediğimiz sesi duyarız.
Bir kene ortalama kaç metreküp kan içer?
Bu kenenin türüne ve yaşına göre değişiklik gösterir. En yaygın görülen ve en fazla çalışılmış kene türlerinden biri olarak kabul edilen kış kenelerinin (Dermacentor albipictus) dişileri, bir seferde ortalama 2 mililitre kan emebiliyorlar.
Köpekbalıkları neden kansere yakalanmaz?
Köpekbalıkları hastalıklara karşı oldukça dirençlidir. Bunun nedenlerinden birisi son derece güçlü bağışıklık sistemine sahip olmaları. Bu sayede kansere de yakalanmazlar.
Çift sarılı yumurtadan çift civciv çıkar mı?
Çift sarılı bir yumurtada yavru gelişimi meydana gelse de yavrulardan biri yaşam savaşında diğerini yener. Ancak genellikle iki yavru da henüz yumurtadan çıkmadan yaşamlarını yitirir.
Neden mavi renk sebze veya meyve yok?
Bitkilerin rengini veren pigmentlerin kimyasal yapıları, düşük dalga boylarında ortaya çıkan renkleri vermek üzere gelişmiştir. Mavi ve yakın renkleri oluşturan bileşikler, ya zehirlidir ya da enerji açısından ekonomik değillerdir.
Neden kuru fasulye gibi baklagiller gaz yapar?
Sindirim enzimlerimizin yetersiz kaldığı besinler, kalın bağırsağımızdaki simbiyont bakteriler tarafından parçalanırlar. Bu işlem sırasında da bağırsak gazını oluşturan gazlar açığa çıkar. Baklagillerde bulunan oligosakkaritlerin sindirimi için enzimlerimiz yetersiz kaldığı için, bu besinler yendiğinde bağırsaklarda normalden daha fazla gaz oluşur.
Derginin 'www.biltek.tubitak.gov.tr' adresinden ulaşılabilen internet sitesinin, 'Merak Ettikleriniz' bölümüne iletilen sorular, ilginç konulara ilişkin bilgi edinmek isteyenlerin sayısının hiç de az olmadığını ortaya koyuyor. İşte yaratıcılığın sınırlarını zorlayan sorular ve cevapları:
Kedi balıkları ile köpekbalıkları arasında ne fark var?
Her iki tür de köpekbalıkları takımın farklı familyalarına aittir. Anlam karmaşası yaratan Türkçe adlandırmaları. Köpekbalığının İngilizce karşılığı ‘shark’, kedi balığınınsa, ‘dogfish’. Türkçe adlandırırken dogfish köpekbalığı olarak çevrilmesi gerekirdi. Ancak ‘shark’ köpekbalığı olarak çevrilince dogfish kedibalığı olarak çevrildi.
Kargaların ortalama ömrünün yaklaşık 200 yıl olduğunu duymuştum. Bu doğru mu?
Doğada vahşi olarak yaşayan kargalar en fazla 13-14 yıl kadar yaşar. Esaret altındaysa 40 yıldan fazla yaşayabilirler. İngiltere’den verilen bir kayda göre kargalardan bir tanesi 80 yıl kadar yaşamış. Bilindiği gibi kuşlar esaret altında iyi bakılırlarsa normal yaşamlarında çok daha fazla yaşayabiliyorlar. Doğada koşullar her zaman daha zordur.
Balıklar su içer mi?
Yaşamın kaynağı olan su, canlıların vücutlarında değişik oranlarda bulunur. Bu, suyu tüm canlılar fizyolojik olarak kullandığı anlamına gelir. Buna su içinde yaşayan canlılar da dahil. Bu yüzden balıklar su içerler.
Karnımız neden bazen guruldar?
Mide, sürekli olarak kasılan ve hareket eden bir organdır. Mide dolu olduğunda, tüm bu aktiviteler normal ilerleyişini sürdürür. Ancak boş olduğunda da kasılmalar devam eder. Bu kasılma hareketleri devam ederken, mide duvarlarının birbirine sürtünmesi sonucunda da, ‘karın guruldaması’ dediğimiz sesi duyarız.
Bir kene ortalama kaç metreküp kan içer?
Bu kenenin türüne ve yaşına göre değişiklik gösterir. En yaygın görülen ve en fazla çalışılmış kene türlerinden biri olarak kabul edilen kış kenelerinin (Dermacentor albipictus) dişileri, bir seferde ortalama 2 mililitre kan emebiliyorlar.
Köpekbalıkları neden kansere yakalanmaz?
Köpekbalıkları hastalıklara karşı oldukça dirençlidir. Bunun nedenlerinden birisi son derece güçlü bağışıklık sistemine sahip olmaları. Bu sayede kansere de yakalanmazlar.
Çift sarılı yumurtadan çift civciv çıkar mı?
Çift sarılı bir yumurtada yavru gelişimi meydana gelse de yavrulardan biri yaşam savaşında diğerini yener. Ancak genellikle iki yavru da henüz yumurtadan çıkmadan yaşamlarını yitirir.
Neden mavi renk sebze veya meyve yok?
Bitkilerin rengini veren pigmentlerin kimyasal yapıları, düşük dalga boylarında ortaya çıkan renkleri vermek üzere gelişmiştir. Mavi ve yakın renkleri oluşturan bileşikler, ya zehirlidir ya da enerji açısından ekonomik değillerdir.
Neden kuru fasulye gibi baklagiller gaz yapar?
Sindirim enzimlerimizin yetersiz kaldığı besinler, kalın bağırsağımızdaki simbiyont bakteriler tarafından parçalanırlar. Bu işlem sırasında da bağırsak gazını oluşturan gazlar açığa çıkar. Baklagillerde bulunan oligosakkaritlerin sindirimi için enzimlerimiz yetersiz kaldığı için, bu besinler yendiğinde bağırsaklarda normalden daha fazla gaz oluşur.
