"Kaç vites bu?" "Doğru vites..." Doğru Vites Kullanımı (Velo Akademi)

http://3.bp.blogspot.com/-RyqzB24Il9o/U8p40aVyAcI/AAAAAAAAB-U/mCGDV1SNHMY/s1600/full_s780_lewis_tardy_1_L.jpg


Bu şehrin, bu ülkenin, bu kıtanın, bu dünyanın en güzel insanları; sizler yani. Son yazımızdan bu yana umuyorum ki her şey yolundadır.

Gelelim blogumuzun teknik yazılarından bir yenisi olan ve doğru vites kullanımı üzerine kaleme alınmış olan, zaman zaman da vites sistemi bakımı hakkında bilgiler verecek olduğumuz bu yazıya; öncelikle kaleme almam hususunda ricada bulunan dostlara teşekkür etmekle başlayalım.

Ayrıca konu forumda ve pek çok ortamda defalarca ele alınmış olmasına rağmen sabırla okuyan herkese de sonsuz teşekkür ederim.

Efendim; yeni bir bisiklet aldığımızda satıcılar bisikletin özelliklerini sayarlar genelde. Şu kadar vites, şöyle frenleri, böyle ışıkları var. Rengi şöyle güzel, kadrosu böyle güzel derler. Ben bisikletimi almaya gittiğimde satıcı benden önceki müşterileriyle ilgileniyor, daha doğrusu; altı veya yedi yaşlarında küçük bir kız çocuğuna bisikletinin viteslerini nasıl kullanması gerektiğinden, kaskın ona ne kadar yakıştığından bahsediyordu. Kısa bir süre bu sevimli görüntüyü seyrettim sonrasında ise bisikletleri incelemeye başladım. Eşek kadar adam olmuşum; bisiklet sürmeyi, vitesleri doğru kullanmayı mı bilmeyecektim?

Küçük kız kask kullanmaya ikna edildi, pembe renkli çok güzel bir kask hediye edildi kendisine ve bisikleti hazırlanarak gönderildi.

Sıra bana geldi, bisiklet seçildi, hazırlandı, ayarlandı. Benim kullanım biçimime göre yeniden düzenlendi ve anlatım faslına geçildi. Her ne kadar "biliyorum abi ben vites kullanmayı" desem de "olsun, ben anlatayım da belki benim yanlış bildiğim bir şey vardır" dedi satıcı ve beni dinlemeye ikna etti.

Hani biliyorum demiştim ya; dinleyince farkettim...

Bilmiyormuşum.

Dinledim ve öğrendim. Öğrendikten sonra tecrübe de ettim. Nasihatler yetmedi musibetlerle pekiştirdim. Nihayetinde bu vites olayını doğru kullanmayı bir şekilde çözdüm

Şimdi bu tecrübeleri sizlere anlatmaya geldi sıra

Efendim evvela elimizde 3x9 vitesli bir bisiklet olduğunu belirtelim. Anlatımı da buna göre gerçekleştireceğiz

http://4.bp.blogspot.com/-2TKEYEcpBNY/U8pZohNc-kI/AAAAAAAAB6Q/sp4EI0e9eAs/s1600/DSC_0836.JPG

Fotoğrafta gördüğünüz gibi bisikletimizin ön ve arka artırıcıları 1. vites konumunda iken vites kollarımız üzerinde yer alan göstergelerin konumu budur. Solda yer alan kol ön vitesi, sağda yer alan ise arka vitesimizi göstermektedir.

Şimdi gelelim ön vitesimiz 1. seviyede iken arka vitesi nasıl kullanabileceğimize. Arka artırıcımız 9 seviyeli olduğu için ön vitesin her bir seviyesi için arka viteste üç seviye kullanmak en sağlıklı yöntem gibi görünebilmekte.

http://1.bp.blogspot.com/-yX86PX2-K8k/U8plYpmEMyI/AAAAAAAAB6o/b1vKWwQSUoQ/s1600/DSC_0839.JPG

Ön ve arka vitesler 1. seviyede

http://3.bp.blogspot.com/-GGXnyWDH-74/U8plX4ZzvrI/AAAAAAAAB6g/GEfvPerdZo8/s1600/DSC_0840.JPG

Ön vites 1. seviyede iken arka vites 2. seviyede

http://3.bp.blogspot.com/-C_ynM8zIZds/U8plZC5Pr7I/AAAAAAAAB6s/YOkawcBY26U/s1600/DSC_0842.JPG

Ön vites 1. seviyede iken arka vites 3. seviyede

Yukarıda görmüş olduğunuz seviyeler düşük hızlar için ideal seviyelerdir diye düşünmekteyim. Sürüşe bu viteslerle başlamak yalnızca bisikletimizin vites sistemi için değil dizlerimiz için de sağlıklı olmaktadır aslında. Tabi bu vitesler yokuş çıkmak için de idealdir.

Sırada ise biraz daha hızlanınca kullanmamız gereken vitesler var.

http://4.bp.blogspot.com/-K2xIfI6KiJg/U8poTn1oOjI/AAAAAAAAB7A/WYvD4csIDJM/s1600/DSC_0844.JPG

Gördüğünüz üzere sol tarafta yer alan ön vites göstergemiz 2 seviyeyi gösterirken sağ tarafta yer alan arka vitesimizin göstergesi 4. seviyede.

http://3.bp.blogspot.com/-MG1w0-6wN6w/U8poTe_3zJI/AAAAAAAAB68/_ZoywVSnz3A/s1600/DSC_0845.JPG

Ön vites 2. seviyede iken arka vites 5. seviyede

http://3.bp.blogspot.com/-EG704_wgLZ8/U8poTQdj_VI/AAAAAAAAB7E/q6hHU2FGNdQ/s1600/DSC_0846.JPG

Ön vites 2. seviyede iken arka vites 6. seviyede

Fotoğraflardan da gördüğünüz üzere ön artırıcımız 2. seviyede iken arka artırıcımız4. ve 6. seviyeler arasında kullanılabilmekte ve bu seviyeler bizlere orta seviyede hız sağlamaktalar.

Ama bize biraz daha hız lazım olursa ne yapacağız der gibisiniz. İşte onun cevabı da hemen aşağıda.

http://2.bp.blogspot.com/-v-AGkLn9FB8/U8prz1nQyCI/AAAAAAAAB7o/2exj6nhApa0/s1600/DSC_0847.JPG

Eğer bize lazım olan biraz daha hız ise ön vitesin seviyesini 3.'ye alıyoruz. Arka vites ise 7. seviyede olacak şekilde ayarlanır ise bisikletimiz hızlanmaya başlar.

http://2.bp.blogspot.com/-x7qnfmCcFRQ/U8prz39ss9I/AAAAAAAAB7w/ukOmJFV9SEA/s1600/DSC_0848.JPG

Ön vites 3. seviyede iken arka vites 8. seviyede

(link)

Ön vites 3. seviyede iken arka vites 9. seviyede

Evet sevgili dostlar; normal şartlar altında baktığımız zaman en uygun vites değiştirme yöntemi yukarıda anlattıklarım gibi görünmekte. Bizlere teoride öğretildiği gibi olsaydı her şey pratikte böyle yapmamız en doğrusu olacaktı ancak bu yöntem pratiğe geçtiğinde vitesler arasında ciddi bir güç farkı olduğunu göreceğiz.

İşte bu farkı ortadan kaldırmak için ise en uygun vites kullanım şekli aşağıdaki gibi olurdu sanırım.

Ön artırıcı 1. viteste iken

http://3.bp.blogspot.com/-Ooy58FtR6uU/U8ptOmPJKQI/AAAAAAAAB8E/WNjUt6eJhaE/s1600/DSC_0853.JPG

Arka artırıcı 1.-2.-3.-4. viteslerden birinde olmalıdır.

http://3.bp.blogspot.com/-2mBTrqtceuU/U8puHac6jJI/AAAAAAAAB8o/3qDDllL8e44/s1600/DSC_0863.JPG

http://4.bp.blogspot.com/-e9KBN_uHGus/U8puFzU-LAI/AAAAAAAAB8k/emmLryspe_Q/s1600/DSC_0862.JPG

http://1.bp.blogspot.com/-hJVwWPtthTs/U8puD_soU4I/AAAAAAAAB8U/agQHofIu-kI/s1600/DSC_0859.JPG


Ön artırıcı 2. viteste iken

http://4.bp.blogspot.com/-ggL0161zNjI/U8pvV__0-OI/AAAAAAAAB80/1xbH0ha2hPg/s1600/DSC_0852.JPG

Arka artırıcı 3.-4.-5.-6.-7. viteslerden herhangi birinde olmalıdır.

http://1.bp.blogspot.com/-xeVg4yiTlCE/U8puFiF74EI/AAAAAAAAB8g/89o2Nfq2Dwg/s1600/DSC_0860.JPG

http://1.bp.blogspot.com/-hJVwWPtthTs/U8puD_soU4I/AAAAAAAAB8U/agQHofIu-kI/s1600/DSC_0859.JPG

http://4.bp.blogspot.com/-q8llUDpUfXs/U8pv1Q82l6I/AAAAAAAAB88/nKBwHnF8X3I/s1600/DSC_0858.JPG

http://4.bp.blogspot.com/-wJR8GtNu2dM/U8pwBCjcbrI/AAAAAAAAB9E/uPQakU_P-9E/s1600/DSC_0857.JPG

http://3.bp.blogspot.com/-ZUtVTXr0o0w/U8pwE2fbYVI/AAAAAAAAB9M/ChTmLbkWulc/s1600/DSC_0856.JPG


Ön artırıcı 3. viteste iken

http://3.bp.blogspot.com/-4xwr1l4NVN4/U8pwkrPCcbI/AAAAAAAAB9U/NqTdmBj_lD0/s1600/DSC_0851.JPG

Arka artırıcı 6.-7.-8.-9. viteslerden birinde olmalıdır.

http://2.bp.blogspot.com/-wJR8GtNu2dM/U8pwBCjcbrI/AAAAAAAAB9I/TvZTjq7hml4/s1600/DSC_0857.JPG

http://4.bp.blogspot.com/-ZUtVTXr0o0w/U8pwE2fbYVI/AAAAAAAAB9Q/6CZLXJyYcw4/s1600/DSC_0856.JPG

http://2.bp.blogspot.com/-q9frbLSfTvY/U8pxLrLNSDI/AAAAAAAAB9o/eMeEPRhKo1w/s1600/DSC_0855.JPG

http://2.bp.blogspot.com/-MFG0np1DNvc/U8pxPGEiMII/AAAAAAAAB9w/lkdS5P_N9fc/s1600/DSC_0854.JPG

Evet sevgili dostlar; doğru vites kullanımını dilim döndüğünce anlatmaya çalıştım sizlere. Gelelim doğru vites kullanımının faydalarına. Vites seviyesi zincirin ruble ve aynakol üzerindeki konumunu belirlediği için doğru vites kullanımı zincirin, aynakol ve ruble yapraklarının daha az zorlanması ve aşınmasına olanak sağlar. Böylelikle mekanik olan bu aksamları daha uzun süre kullanmamız söz konusu olur. Keza aynı şekilde aşırı gergin konumda olan bir zincir artırıcı ayaklarını da zorlar ve bu zorlama özellikle arka artırıcının zarar görmesine sebebiyet verebilir. Ancak; bizler viteslerimizi doğru biçimde kullanır isek tüm bu olumsuzlukların bir nebze önüne geçmiş oluruz.

Doğru vites kullanımının yanı sıra; vites sistemi bakımı da sağlıklı kullanım için önem taşımaktadır. Kirlenen zinciri temizlemeli, belirli ama çok da uzak olmayan aralıklarla yağlamalıyız. Ruble ve aynakol bakımlarını da düzenli olarak yapmalı, değişmesi gereken yaprakları değiştirmeli, boşluklar oluşmaya başlamışsa tedbir almalı veya değişiklik yapmalıyız.

Vites ayarlarının doğru yapılması da önemli. Eğer konu hakkında bilgimiz varsa kendimiz yapmalı veya bir ustaya yaptırmalıyız.

Oksitlenmiş vites tellerini değiştirmek ve belirli aralıklarla vites tellerini ve artırıcıları yağlamak da yapmamız gerekenler arasında yerini almalı mutlaka.

Shimano'nun XT veya XTR gibi üst serilerinde aşırı yük altında bile vites değiştirmek mümkündür. Nihayetinde bu seriler yarışlar için tasarlanmış olup bu standartlara göre üretilmişlerdir ancak daha alt seviye sistemlerde pedal çevirirken pedala uygulanan kuvveti bir miktar azaltarak vites değiştirmek daha sağlıklı olacaktır. Bu uyarı diğer markalara ait vites sistemleri için de geçerlidir.

Yokuşlara gelince; dik tırmanışlar için düşük vitesler idealdir. Tabi tırmanmaya başlamadan evvel vites küçültmek en ideal yöntemdir. Tırmanış esnasında değiştirecek olursanız da pedala uygulayacağınız gücü olabildiğince düşürün. Aksi halde aşağıdaki gibi rublenin bir veya bir kaç sıra dişlisini kırmanız söz konusu olabilir. Bunu da isteyeceğinizi sanmıyorum.

http://4.bp.blogspot.com/-aCv6_wTHnxQ/U8p2RNPiIuI/AAAAAAAAB-I/jhaEziE1pKI/s1600/1509858_812702018758211_732083045157369533_n.jpg

Çanakkale Şehitleri Anma Turu (2014) kapsamında Conkbayırı tırmanışı esnasında bir kaç sırasını kırdığım rubleyi, teknik servis aracında da yedek parça bulunmaması sebebi ile değiştirememiş ve turu bu ruble ile tamamlamak zorunda bırakılmıştım. Pek çok yerde benim için sorun oluştursa da tamamlamak önemliydi. Ancak her zaman bu kadar şanslı olamayabiliriz de. Bu sebeple doğru vites kullanımı ve bakım konularını ihmal etmemeliyiz.

Bir sonraki yazıda görüşmek üzere a dostlar. Esen kalın, sevgiyle kalın.

Bu yazıyı kaynağından okumak ve diğer yazılarıma göz atmak için (link) bloguna göz atabilirsiniz.

Metin linki; (link)

Hiç sıkılmadan sonuna kadar okudum. Çok güzel hazırlanmış teşekkür ederim

Yanlış yapıyorum herhalde ben 1.vitese arka aktarıcıyı 8 e kadar yükseltiyorum sonra 8 den 1 e düşürerek ikiye atıyorum sonra yine yükseltiyorum sizce yanlışmıdır?

@Samet Kayalı

Faydalı olduysa ne mutlu bana

@Çağatay Y.

Eğer bu şekilde kullanmaya devam ederseniz ruble dişlileriniz, aynakol yapraklarınız daha çabuk yıpranır, zinciriniz bir süre sonra genişler ve arka artırıcınız daha fazla zorlanır. Normal kullanım ömürlerinden daha erken bir zamanda bu parçaları değiştirmek zorunda kalabilirsiniz.

vahapaydın güzel bir paylaşım olmuş.Emeğine sağlık.Vites kullanmayı anlatan bu bisikletçi nerede?pek karşılaşılan bir durum değil sanki...

@mavinehir

Aslında İstanbul bisikletçileri iyi bilirler kendisini; Metin Bisiklet / Bakırköy hakkında olumsuz şeyler de söyleyenler var ama şahsen tanırım, iyi bir bisikletçidir

@vahapaydin

Sağol abi sen bunu demesen devam edicektim bunları yapmaya zaten fakirim