Neden bir atlet aynı anda hem iyi sprinter hem de iyi bir TT yarışçısı olamaz?

Geçen yıl Temmuz'da enerji kaynaklarımızı ve bunları nasıl geliştireceğimizi açıklayan bir konu açmıştım:

Güç bölgeleri "anlayacağımız dilde" ne anlama geliyor?

Aerobik dayanıklılık
Laktat eşiği
Aerobik kapasite - VO2max
Anaerobik kapasite
Sprint

Sürecin detaylarına hakim olmayınca, şöyle bir düşünce akla mantıklı gelebiliyor: Her enerji kaynağıyla ilgili intervalleri doğru şekilde uygularsam, gücümün her yönde paralel artması gerekir. Yani, hem sprint hem anaerobik hem de FTP gücümün paralel gelişmesini bekleyebilirim.

Ama gerçekler böyle değil. Bir yönde çalışmanın başka bir yönü körelten etkisi var.

Bunu anlamak için şöyle bir şema paylaşayım:




Özetle, bu şema diyor ki; FTP gücümüzü belirleyen hem aerobik kapasite (VO2max) hem de anaerobik kapasite. Yani, laktat eşiği seviyesinde zamana karşı sürüş sırasında, hem oksijenli karbonhidrat yakım süreci hem de oksijensiz karbonhidrat yakım süreci güce katkı sağlıyor. Aerobik kapasitenin fazla olması, laktat eşiği sürüşüne doğrudan olumlu yansıyor ve daha yüksek güç üretmemizi sağlıyor. Ancak, anaerobik kapasitenin yüksek olması laktat eşiği sürüşünü doğrudan olumsuz etkiliyor. Çünkü anaerobik katkı, laktat birikimini arttırıyor. Anaerobik kapasitemizi ne kadar geliştirirsek, laktat eşiği sürüşüne etkisi de o kadar fazla olumsuz oluyor. Bunu engellemenin hiç bir yolu yok. Bu, şu anlama geliyor: Anaerobik kapasitenin katkısının fazla olması, laktat eşiğinin daha aşağı çekilmesi demektir (laktat birikim sınırı aşağı çekildiğinden, daha az güç üretebiliyoruz).

Aşağıya iki şema ekledim:

İlki, anaerobik intervallere başlamadan önce anaerobik kapasitesi 20 kj olan birisinin laktat eşiği gücünü gösteriyor (rakamlar gerçek değil, insan fizyolojisi bu kadar kesin matematiğe dayanmıyor)

İkincisi de 1-2 ay anaerobik interval çalıştıktan sonra aynı atletin anaerobik kapasitesini ve laktat eşiği gücünü gösteriyor.









Kısaca, anaerobik intervallere yatırım yapmak demek FTP gücümüze ters etki etmesi demektir.

FTP gücümüzü geliştirmenin en iyi yolu FTP çalışmaları yapmaktır. VO2max ve FTP gücümüzü aşağıdaki kondisyon evine benzetebiliriz.

FTP antrenmanlarına ilk başladığımız zaman, FTP gücümüzün büyümesi için epey boş alan vardır. Sınırı VO2max çatısıdır.




FTP intervalleri yaptıkça FTP gücümüz gelişir ve bir noktadan sonra tavana değer.




Artık bundan sonra yapacağımız FTP intervallerinin gelişmeye hiç katkısı olmaz.




Bu noktada tek yapmamız gereken VO2max intervallerine başlamaktır. Ancak bu sayede tavanı biraz daha yükseltebiliriz (ama bunun da genetik bir sınırı var).



Tavanı biraz daha yükselttiğimize göre, artık FTP intervallerine dönebiliriz.


Kaynaklar:

Endurance Performance modeli: Bağlantıyı görmek için üye girişi yapınız.

Fitness House şemaları:

 

internette illa ki bulabiliriz, ki kendim de araştıracağım, ama şu güzel konunun daha fazla kişiye ulaşması adına konuyu da güncellemiş olmak isterim.
ftp vo2max intervalleriyle ilgili bir konunuz mevcut mu?

ek: Güç bölgeleri "anlayacağımız dilde" ne anlama geliyor?
bu konuda güzel bilgiler varmış.