Kök Töbe ve Steven Segal

Bu Pazar için planımız havuza gitmekti, daha ayağımızı suya sokmuş değiliz. Fakat sabahtan itibaren başlayan rüzgar ve toplanan kara bulutlar nedeniyle iptal ettik. Aslında hava buna rağmen 32 dereceydi ama bisikletle tur atmak istediğim için üstelemedim.

Klasik yol arkadaşım Jenyayla saat 13:00 gibi buluştuk ve nereye gidelim, oraya mı buraya mı derken, Kök Töbe ye gitmeye karar verdik. Daha önce birilerinin oraya bisikletle çıktığını sanmıyorum. Sadist olmak lazım.

http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629002.jpg
http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629003.jpg

Kök Töbe, Gök Tepe demek, Yeşil Tepe yani. Kazaklarda ilginçtir, kök (gök) açık maviyle birlikte aynı zamanda yeşil renk için de kullanılıyor. Hatta birisi kök derse öncelikle yeşil demiştir. Bazen Jasıl dedikleri olsada yeşil demek kök demektir.
http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629004.jpg
Bu yıl bisiklete davet eden bu bilbordlar şehrin heryerinde, trafikte bekleme, bisiklete bin diyor.

http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629008.jpg

Kök Töbe şehri yukarıdan panoramik gören bir tepe. Almatı manzarası en iyi buradan görülür. Şehre gelenlerin mutlaka gezdirildiği yerlerden birisi.
http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629010.jpg
http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629011.jpg
http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629013.jpg
http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629016.jpg
http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629018.jpg
http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629019.jpg
http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629020.jpg
http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629021.jpg

Kazaklar iki uluslararası aktörü çok severler, Stivın Sigıl ve Mark Dakaskos. İkisinin de dövüşçü olmaları tesadüf değil, Kazaklar dövüşmeyi ve boksu çok seviyor, Olimpiyat boks şampiyonları Serik ülkede yarı tanrı gibi sayılıyor. Serik bazı banka reklamlarına falan da çıkıyor, çok efendi bir çocuk, ayı değil.

Öte yandan Stevının hafif çekik gözlü olması nedeniyle kendilerine yakın buluyorlar, Mark ise Kazakfilm yapımı "Nomad" filminde konuk oyuncuydu. O da uzakdoğuluları andırıyor biraz. Zaten ben küçükken Devid Karadaynın( RIP) da çinli veya melez olduğunu düşünüyordum. Bir de karete yapınca.

Ben Stivından hoşlanmıyorum, ayı gibi cüssesiyle milletin kolunu bacağını feci kırıyor. Hele bir de eline bıçak veya kılınç geçerse, aman allah, ya kol ya bacak ya kafa kökten kesilir. Halbuki Ceki Çen gibi efendice dövse ne olur sanki...

http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629023.jpg
Nazarbayev ve eşi de Kök Töbenin ziyaretçilerindenmiş.

http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629025.jpg
http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629026.jpg
http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629027.jpg
http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629029.jpg
http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629030.jpg
http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629032.jpg
http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629033.jpg
Yukarıya çıkmanın iki yolu var, teleferik ve minibüs. Yürüyenler de var tabi, minibüse ne para vereceğim hem spor olur diyenler. Onları yarı yolda dilleri bir karış dışarda kavga ederken bulursunuz hep, "senin aklına uyduk yürüdük, öldüm bittim".

http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629034.jpg
http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629037.jpg
Burası da Bitıls (Beatles) gurubunu onore etmek için yapılmış bir köşe. Heykeller ve bank bronz veya pirinç bilmiyorum. Bu bölgede sürekli olarak gurubun şarkıları hoparlörden çalınıyor. Sürekli, sadece Bitıls.

http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629041.jpg
http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629042.jpg
http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629043.jpg
http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629044.jpg
Çocuklar için evcil hayvanlardan oluşan minik bir hayvanat bahçesi var. Tavuk, horoz, keçi, tavşan vs. Şehirli çocuklar bu hayvanları maalesef ya kitaplarda görüyor ya da tabaklarında. Burada onları elleriyle besliyorlar. Dünyada yavru bir tavşandan daha sevimli hayvan yoktur bana göre.

Hayvan sevgisini çocuklara vermek önemli. Kazakistanda her iki aileden birisinin kedi ya da köpeği vardır. Evi müsait olanların birden çok. Ve mesela bizim ev dahil (eski evde) 20 dairenin hepsinde köpek olmasına rağmen asla ve asla havlayıp rahatsız etmezler. Hepsi eğitimlidir.

http://upmatik.com/m/2014/06/29/WP20140629045zgNkM.jpg
Sonra aşağı inip bisiklet yolu olan Abay caddesinden eve döndük. Bisiklet yolu üzerine park etmiş arabalar ve mangal yapan Kazaklar da olmasa daha iyi olacaktı.

SON NOT: Farkettiyseniz bazı yabancı isimleri Steven gibi, Türkçe okunuşuyla Stivın olarak yazdım. Bu Rusların kendi dillerini korumak için yaptıkları bir uygulamadır. Ruslar bütün kelimeleri rusca okunuşlarıyla çevirir. Ve asla alt yazılı orjinal film oynatmazlar, dublaj yaparlar. Dublaj kalitesi olarak bizden ileriler diyebilirim, özellikle çizgi filmlerde, sünger bob veya Avatar seslendirmeleri efsanedir.

Bunu bizim de uygulamamız lazım. Richard yazacağız diye veya Scott kendimizi niye paralayalım, Riçırd yaz Skat yaz gitsin. İngilizceyi koruyacağımıza Türkçeyi koruyalım. Şumaher nasıl yazılır diye gogıla bakıyorum, mecbur muyum??...

Kazak Türkçesi ile Türkiye Türkçesi dilbilimsel açıdan malum aynı ailenin iki kardeş ferdi. Bunlarla ilgili bir çok kelime keşfetmiş olmalısınız. Her iki dili çözümlemek için ses değişimleri metodu kullanılır.
Kök töpe: Mavi tepe. Gök Türkiye'de yerel ağızlarda hala mavi yerine kullanılır.
Jasıl: yeşil. Bu kelimenin ortak geçmişi yaşıl şeklindeydi. Bildiğimiz yaş-kuru zıtlığındaki yaş köküne sahip. Aynı kök yaşlanma gibi kelimelerde halen devam etmekte.
***
Fotoğraflar geç açılıyor ve çoğu görünmüyor. Daha az foto yüklerseniz daha kolay açılır. İmgur programını öneririm:in:

Ben tabletten hepsini görebiliyorum ama haklı olabilirsiniz, bağlantı hızı zorlayabilir.
Hızlıyükle hata verdi ben de gugıldan bulduğum ilk programı kullandım.

Zaman zaman Kazakça ile ilgili detaylar yazmak isterim, Anadolu da kullanılan birçok unutulmuş kelime Kazakçada mevcut ve en önemlisi daha ilkokulda öğrendiğimiz "büyük ses uyumu" yani inceyle başlar inceyle biter veya kalın sesliyle başlar kalınla biter kuralı tam olarak uygulanmaktadır, istisnasız.

Harika yerlermiş, The Beatles (pardon dı bidıls)bankına ayrı hayran oldum. Biz burada İstanbul İstanbul diye kendimizi parçalayalım, adamların töbesi cennet gibi.

Yabancı isimleri direkt okunuşu ile yazmanın dili korumaya pek yardımcı olabileceğini sanmıyorum. İsimler evrenseldir, her dilde olması gerektiği gibi yazılır, benim adımı bir kazak da amerikalı da "Ertuğrul" olarak yazdığında o isim beni tanımlar. Tehlikeli olan fiillerin ve sıfatların dile çokça giriyor oluşu ve hatta artık direkt alındığı dildeki gibi yazılıyor oluşları, "like etmek", "postlamak", "forward etmek" vs.

Fotoğraflarda bir problem yok bu arada, hepsi gayet hızlı bir şekilde açılıyor.

@ERTĞRL

Dili korumaya bal gibi faydası var. Hatta daha uç örnek vereyim, Jack Sparrow var mesela (pardon, Kaptan Jack Sparrow), karayip korsanlarından, sparrow serçe demektir. Rusca dublajda Coni Dip in adı Cek Varabi (rusca serçe) dir.

Senin adın her yerde Ertuğrul, kabul, Steven da Stivın, söylemek değil, yazmak önemli olan.

@Raşit S

Tamam da bu durum dilde bir bozulmaya yol açmıyor ki, şimdi alman milli takımının maçını izlerken spikerin "Schweinsteiger" yerine "domuz sürücüsü" demesi veya maçın başında bu şekilde isimlerin tercüme edilerek yazması son derece absürd olur, hiçbir şey ifade etmez. Türkçe'yi korumak adına hiçbir fayda sağlamaz. Özel isim dile karşı bir tehdit değildir, çünkü dilde yerini alacağı bir başka kelimeye karşılık gelmez.
Verdiğin örnekte; mesela bir özel isimden bahsediyor olmasak, onun yerine ortada Rusça'da zamanla serçe kelimesi yerine "sparrow" kullanılmasına neden olabilecek bir kullanım şekli olsa bunun çevrilmesi dilin korunmasına yardımcı olur. Çünkü orada gerçekten dile ait bir kelimenin yerine başka bir yabancı kelime getirilmektedir.

Sırf daha iyi anlatmak adına tamamen uydurma bir örnek olarak: İsmi "James Fitness" olan adama "Ceyms Zindelik, Ceyms Sağlıklı vs." dersen bu gereksiz bir çeviridir, anadilde hiçbir şeyi muhafaza etmez, sadece yabancı dili bozmaktan ibarettir. Ama "Fitness Center" yerine "İdman Salonu" veya en azından "Spor Merkezi" gibi bir şey demeye gayret gösterirsen bu dilin korunumuna yardımcı bir çeviridir.

Yanlış anlaşıldı, sparrow uç bir örnekti, isimlerin değiştirilmesi söz konusu değil. Muhtemelen serçe kaptanın soyadından ziyade sıfatı olabilir veya bilinçli olarak eğitim amaçlı yapılabilir.

Örneğin Nikolodyonun okul öncesine yönelik meşhur "Dora the Explorer"i var. Bizim tv lerde gördüm, Dora ve yanındaki çizmeli maymuna Boots diyorlar, orjinali gibi. Peki 3-5 yaşındaki çocuk için doğru mu bu isimler, hayır. Ruslar Dorayı Daşa yapmışlar, maymuna da "başmaço" demişler ki çizme demek olan başmaki den türeme bir isim. İşte bu bir eğitim detayıdır, özendir.

Futbol forumunu düşünsenize, adamlar Şvanştaygır nasıl yazılacak diye kendilerini paralıyorlar. Olurda bir harf yanlış yazılırsa düzeltecek ukelalar çoktur çünkü forumda, korkarlar.