Tolga çok güzel anlatmış, ben de biraz eklentiler yapayım.
Genel olarak bisikletler hakkında bilgiler de olsun bu arada.
Şehir bisikleti oturma pozisyonu ve gidon kullanımı açısından dağ bisikletine kıyasla konforludur, genellikle 28 inç tekerlidir, vites sayısı 21-24 olması yeterlidir.(Postacı bisikleti) sağlamdır.Bunlarda amortisor olmaz.Olmaması tercih sebebidir.
Yine city bike denebilen ama konforu daha az, daha atak ve hızlı olan, oturma pozisyonu agresif kullanıma uygun, 28 jant bisikletler var: Scott sub serisi buna örnekdir.
Yine scott'un hibridlerinden ön amortisörlü sportster serisi var.Bu da tur amaçlı kullanılabilir ama bir city bike değildir.Araziye de girmeye izin verir.
Bu konularda özellikle bilgi almak istiyorsanız forumda scott sub serilerini, sportster serilerini, Trek 7.3 modellerini araştırmalı okumalısınız.
Benim eski mesajlarımda bu konuya ilişkin uzun yazışmalara ulaşabilirsiniz.
"gatila" nın şehir ve tur bisikletleri ile ilgili çok yazıları var, bunlara ulaşabilirsiniz.
(link)
(link)
(link)
gatila hibrid tartışmaları:
(link)
gökhan atila yazıları:
(link)
Burada velespit sitesinden alıntı var: yardımcı olacaktır.
DAĞ BİSİKLETİ :
Dağ bisikleti, doğayı, zarar vermeden keşfetmek için en uygun araçtır. Tüm dağ bisikletlerinin jantları 26 inçtir.
Dağ bisikletleri de kendi aralarında farklılık gösterir:
XC Yarış Bisikletleri:
Adını, sıklıkla “Cross Country” değiminden alan XC bisikletleri genel olarak zor arazi şartları için uyarlanmış, tamamen performansa yönelik bisikletlerdir. Genel olarak bu bisikletlerin hafif olmaları amaçlanır. Bu yüzden bu bisikletlerde sık sık karbon parçalara rastlamak mümkündür. Gövde genelde karbon malzemelerden olup, amortisör seçeneği olarak 80 mm esneme mesafeli amortisörler yarışlar için daha uygundur. Bu tarz bisikletlerin daha alt modelleri giriş seviyesindeki kullanıcılar içinde uygundur.
XC Çift Süspansiyon Bisikletleri:
XC çift süspansiyon bisikletleri, ,dağ bisikleti dendiğinde akıla gelen ilk bisiklet türüdür ve genel olarak en çok kullanılan ve beğenilen bisiklet türüdür. Bu bisikletlerde genel olarak hem önde hemde arkada süspansiyon bulunur. Aktif süspansiyonlar , kalın dişli lastikler , bu bisikleti arazi için vaz geçilmez kılar. XC yarış bisikletlerine göre performansı daha düşüktür. Ama diğer bisikletlere göre daha eğlencelidir. Özellikle bu tarz bisikletler tepe inişi adı verilen yerlerde daha çok kullanılır. Bu tarz bisikletler ile zorlu kayaların üzerinden aşmak hiçte zor değildir.
Zorlu Koşul Dağ bisikletleri:
Bazı kullanıcılar her zaman daha fazlasını ister. Zorlu koşullar, daha fazla esneme mesafeli bisikletler, disk frenler. İşte bu bisikletler bu tarz koşulara en uygun bisiklet modelleridir.
Serbest Sürüş Bisikletleri:
Bu tarz bisikletlere binen sürücüler , bisikletçiliğin en uç noktalarını zorlarlar. Çok yüksek tepelerden atlarlar. Kendileri için rampa inşa edip bu rampalardan atlamak onlar için en büyük zevktir. Bu bisikletlerin açıları genel olarak arkaya doğru yatıktır. Yokuş aşağı inme performansı oldukça yüksektir. Ancak yokuş yukarı çıkma performansı da bir o kadar düşüktür.
Bu bisikletler genellikle kalın dişlidir. En çok kullanılan Lastik ölçüsü 26x1.95 tir. istendiğinde daha ince, dişsiz, asfalt yollara uygun lastikle değiştirmek mümkündür.Lastiğin dişli olması arazide tutunma koşullarını daha da artırabilir. Her koşul için ayrı çeşit lastik olmasına rağmen genel amaçlı lastik seçimleri de mümkündür. Örnek olarak , düz asfaltta gidecekseniz “slick” denen yüzeyi düz olan bir lastik seçimi daha uygun olur. Bu lastiğin tek dezavantajı ıslak ortamlarda diğer lastiklere göre daha fazla kaydırmasıdır. Arazi şartlarına uygun olan lastik ise kalın ve dişli olandır. Genelde kalın lastikler arazi için tercih sebebidir. Burada kaygan zeminde tutması amaçlanmıştır. Üçüncü bir seçenek ise “semi-slick” denen hem asfalta hem de arazi şartlarına uygun lastik seçimidir. Bu tarz lastiklerin üzerinde , arazi lastiklerine göre daha az diş vardır ve su tahliye kanalları bulunur. Slick lastikler ile sürtünme daha az olduğu için daha hızlı gidersiniz. Arazi lastikleri asfaltta hızlı gitmeniz mümkün değildir. Çünkü sürtünme daha fazladır.
Fren sistemleri ise bisiklet seçiminde en çok karar verilemeyen konulardan biridir. Bisikletlerde günümüzde kullanılan 3 tip fren sistemi vardır. V-Brake, mekanik disk ve hidrolik disk.
V-frenler şu anda kullanılan en yaygın sistemlerden biridir. Maliyeti en uygun olan sistemdir. Buradaki sistem , fren pabuçları jantların yan tarafına basarak bisikletinizin durmasını sağlar. Bir diğer adı da jant frenidir. Bu sitem kuru ortamda ve uygun pabuç kullanımında etkinliği yüksektir. Bu sistemin tek dez avantajı yağmurlu veya çamurlu ortamda kendisini gösterir. Jantların ıslanması veya çamurun jant ve pabuç arasına girmesiyle ıslanan jant yüzeyi frenleme performansı %10-20 civarında düşürür. Fakat uygun pabuç değişimi ile frenleme performansını zorlu koşullarda %5 civarına düşürmekte mümkündür.
Mekanik disk frenler ise maliyet açısından uygun fren sistemlerinden biridir. Jant göbeğine bağlı bir disk sisteminin sıkılması esasına dayanan bu sistem, araba ve motosikletlerde kullanılan sisteme benzer. Frenleme performansı kuru havalarda v-frenler ile aynıdır. Islak hava koşullarında ise frenlemede kayıp olmaması en artı özelliğidir.
Hidrolik disk frenler ise günümüz teknolojisinde kullanılan en üst seviye frenleme performansı sağlayan sistemdir. Bütün iyi bisikletler bu sistemleri görmeniz mümkündür. Sistem hidrolik bir kolun basılması ile çalışır. Farklı boyuttaki hidrolik kapların çalışma mantığı ile çalışan bu sistem günümüzde bir çok kullanım alanı vardır. Örnek olarak Fork Liftlerde ağır yüklerin kaldırılması gibi işler için çok uygun bir sistemdir. Bu sistemin mekanik disk frenden farkı ise şudur: V-fren ve Mekanik disk frende , fren koluna verilen 1 birim kuvvet fren kaliperlerine 1 birim olarak iletilir. Yani kolu 1kg ile sıkan bisikletçi kaliperlere 1kg kuvvet iletir. Hidrolik te ise kola verilen 1 birim kuvvet fren kaliperlerine 3 birim olarak iletilir. Bu ise bu sistemin en büyük avantajıdır.
Bisiklet kadrosu ise günümüzdeki en büyük teknoloji savaşına sahne olmaktadır. Genelde en yaygın olarak kullanılan malzeme alüminyumdur. Fiyat olarak uygun olmasının yanında hafiflik gibi çok büyük bir avantajı vardır. Çeşitli üretim teknikleri ile de sağlamlığı artırılan bu malzeme günümüz standardında bütün bisikletlerde kullanılmaktadır.
Zirkonyum son zamanların en popüler kadro yapım malzemesinden biridir. Zirkonyum asıl olarak nükleer bir yakıttır. Uzay sanayi ve sağlık gibi alanlarda kullanılan bu element günümüzdeki en sağlam malzemelerden biridir. Bu malzeme ile yapılan kadrolar alüminyumdan %30 daha hafif ve titanyumdan %30 daha sağlam olmaktadır.
Titanyum elementi ise yine uzay sanayinde kullanılan malzemelerden biridir. Bisiklet kadrolarına çok yaygın olamamakla beraber kullanılan bir üründür. Fiyatı oldukça yüksektir. Çünkü üretim maliyeti ve üretim teknikleri diğerlerine göre oldukça pahalıdır.
Skandiyum, da diğer elementler gibi özel bir malzemedir. Dünyada yalnızca İskandinavya’dan çıkan bu metal , yer yüzüne düşen bir meteorun getirdiği sanılmaktadır. Özellik olarak titanyuma benzese de işlenme maliyeti ve İskandinavya’nın bu metal üzerinde tekel yaratmasından dolayı fiyatları oldukça yüksektir.
Karbon veya endüstrideki adıyla “siyah inci” günümüzdeki en gözde kadro yapım malzemelerinden biridir. Karbon aslında liflerden oluşur. Belli sıcaklık değerleri altında ısıtılan bu karbon lifleri gerilime karşı dayanıklıdır. Uygulaması ise genel olarak ince bir kat alüminyum üzerine epoksi denen yapıştırıcı ile yapıştırılıp uygun basınç oranlarında sıkıştırılarak üretilmesidir. Bu üretim sonucu dayanıklılık konusunda inanılmaz oranlara ulaşan malzeme veya kadrolar elde edilmektedir.. Karbonun tek dez avantajı ise liflerden oluşmasından dolayı liflerde meydana gelen herhangi bir zedelenme veya kopukluk ürünün kırılmasına yol açabilmektedir.
Amortisör ise günümüz teknolojisinde yarışa sahne olan diğer ürünlerden biridir. Amortisör mantık olarak yerden gelen darbeleri emmesi amaçlanan malzemedir. Fakat kullanılan yere göre değişiklik gösterir. Genel olarak yayla çalışan amortisörler, daha üst modellerde yay yerini hava ve hidrolik sistemlere bırakmıştır. Bunlara ek olarak amortisörü sabit çatalmış gibi çalıştırma özellikleri, bu ürünlere katılan artı değerlerden biridir. “Lock Out” denen bu sistemin en büyük avantajı yokuş çıkarken ayağa kalktığınızda pedal çevirmek için harcanan kuvvetin bir kısmı amortisör tarafından emilir. Buda amortisörün mesafesine göre harcadığınız gücün yere aktarılmamasına sebep olur. Amortisörü kilitli konuma getirdiğinizde ise harcadığınız güç kayıp olmadan yere iletilecektir. Dolayısı ile yokuş tırmanmanız daha etkili bir şekilde gerçekleşecektir.
