@ikola
1988 İtalya turunda Andy Hampsten’in Passo di Gavia tırmanışı efsanedir. Hampsten, o tırmanışta pembe mayoyu ele geçirmişti, ancak, turun bitmesine hala 8 gün vardı ve Gavia etabını kazanan Erik Breukink sadece 15 saniye gerideydi. Urs Zimmerman da yine çok yakın bir zamandaydı.
Tur Milan’da sona ermeden önce, karar verici etaplardan biri, Levico Terme ile Vetriolo arasındaki 18 kilometrelik tırmanış zamana karşısıydı. Hampsten, kullandığı standart 39/53 aynakolun küçük çarkını 39 yerine 42 dişli olacak şekilde değiştirdi. Ayrıca o yıllarda 8 hızlı olan kasetini de (ruble) 23-21-19-17… yerine 21-19-18-17… şeklinde seçti. Böylece en yumuşak vites olarak 39/23 yerine 42/21 kombinasyonu elde etmiş oldu!
Hampsten etabı kazandı ve Breukink’e karşı önemli bir zaman farkı yaratıp onu devre dışı bırakmayı başardı. Dolomitler’deki son dağ etabında da savunmada kalarak zaman farkını korudu, Milan’daki zamana karşıda da zaman kaybetmedi ve İtalya turunu (Giro d’Italia) kazanan ilk ABD’li oldu.
Vites Seçimi
Hampsten’in öyküsü ilginç, çünkü alışık olduğumuzun tersine, tırmanış için normalde kullandığından daha ağır bir vites kombinasyonu seçmişti (39/23 yerine 42/21).
Daha hızlı tırmanmak için iki seçeneğiniz var: ya pedalları daha hızlı çevirmelisiniz (yüksek kadans), ya da daha düşük bir devirde daha yüksek (ağır) vites kombinasyonu seçmelisiniz.
Aslında, kadans ve vites oranı için size en uygun kombinasyonu bulmalısınız.
Pek çok uzmana göre, optimum kadans, dakikada 80 civarıdır. Tırmanışta bu rakamın dakikada 70′e inebileceği söylenir.
Etkili bir şekilde tırmanabilmek için bir yaklaşım, kadansı sabit tutmak ve vitesleri buna uygun olacak şekilde değiştirmektir. Basitçe, yokuşun eğimine göre vitesleri değiştirerek sabit bir kadansta tırmanırsınız.
Yol bisikleti kullanmaya yeni başladıysanız, 34/25 kombinasyonu ile yokuşları daha rahat çıkabilirsiniz. Ancak antrenman yaptıkça bacaklarınız kuvvetlenecek ve aynı kadansı örneğin 39/23 kombinasyonu ile çıkarabileceksiniz. Bu, 75 devir/dakika kadansta yaklaşık 3.2 km/h daha hızlı gitmenizi sağlayacaktır (yaklaşık 13 km/h yerine yaklaşık 16.2 km/h). Bu da örneğin 1 kilometrelik bir tırmanışı 4:36 yerine 3:42′de tırmanmanız anlamına gelir. Ciddi bir zaman farkı.
Kadansınızı sabit tutmak bir yaklaşımdır. Diğer bir yaklaşım ise, sezgisel tırmanmaktır. Bu yaklaşımda kadansı tamamen unutursunuz. Yapmanız gereken, eğer bacaklarınız yanıyorsa kadansı artırmak (daha yumuşak bir vitese geçip daha seri çevirmek), akciğerleriniz yanıyorsa da daha sert bir vitese geçip kadansı düşürmektir. Her ikisi de yanıyorsa limitlerinizdesiniz demektir. O anki formunuzda maksimum tırmanabileceğiniz hız budur.
ORANA KARŞI KADANS
Lance Armstrong, 2001 Fransa turunda bisiklet dünyasına oran-kadans ikilisi bağlamında ilginç bir deneyim sundu. Bilindiği gibi, Armstrong, çok yüksek bir kadansla tırmanma stili geliştirdi (90+ devir/dakika). Armstrong’un koçu Chris Carmichael’a göre, yüksek kadansta pedallama yeteneği, yüksek aerobik kondisyon ister. Yani kardiyovasküler sisteminiz ne kadar güçlü ise, yüksek kadans tekniğine o kadar yatkınsınız demektir. Yüksek kadans tekniğine alışmak için çok çalışmalı ve yüksek kadans antrenmanları yapmalısınız. Yine de Carmichael, çoğu sporcu için 80 devir/dakika kadansın, 90 devir/dakikaya göre daha efektif olduğunu belirtir.
Özetle, herkes Armstrong değildir. Armstrong gibi çok yüksek kadansta tırmanabilmeniz için, Armstrong’unki gibi çok yüksek aerobik kapasiteniz olmalıdır. (alıntı)