GTS 2/2: Gariban Tubeless System

Bozcan

Forum Bağımlısı
Kayıt
31 Temmuz 2005
Mesaj
710
Tepki
1.047
Şehir
Ankara
GTS: Gariban Tubeless System ve Tubeless Rehberi

Bir önceki sayida tubeless sistemlerden avantajlarindan bahsetmistik. Eger bir önceki sayiyi okumadiysaniz tekrar dönüp okumanizi tavsiye ederim yoksa bu yazi sizin için bir sey ifade etmeyebilir. (link) Bu yazida da ev yapimi tubeless kitlerin nasil yapilacagindan, avantajlarindan ve dezavantajlarindan bahsedecegiz.

Hatirlarsaniz bir önceki sayida kitleri stans kit ve eclipse kit olarak 2 ana gruba ayirmistik. Ev yapimi kitimizi yaparken de calisma sistemlerine göre stans yaklasimi ve eclipse yaklasimi olarak 2 tip proje uzerinde çalisacagiz.

Öncelikle bahsetmeliyim ki biraz tecrübe ile herhangi bir jant ve lastik kombinasyonunu tubeless olarak sisirmeniz ve kullanmaniz mumkun. Bu yaziyi hazirlarken 100’den fazla sisirme denemesi yaptim. Yol bisikleti tekerlerinden 100 liraya satilan market bisikletlerinin tekerlerine kadar herhangi bir tekerin tubeless hale dönüstürülebilecegine sahit oldum. Fakat bazi teker jant kombinasyonlarinin sisirilmesi asiri kolayken, bazilarini sisirmek özel ekipmanlarla bile çok çok zor. Fakat sonuçta hepsi tubeless sisirilebilir. Öncelikle yapmaniz gereken jant profilinize ve sibop tipinize göre GTS_S(sibop fitile birlesik) veye GTS_E (sibop fitilden ayri) sistemlerden birini seçmek.

1) GTS_S: Stans tipi ev yapimi tubeless kit (Sibop+bant sadece 75gr)

Gerekli malzeme ve ekipmanlar:
1) Kompresör
2) 20” BMX iç lastigi
3) Makas ve Maket biçagi
4) Tercihen UST dis lastik
5) Fiber bant veya Elektik banti veya jant banti
6) Sampuan
7) Firça
8) Teker sivisi Stans veya Joe’s

Önemli hatirlatma: 20” igne sibop (presta valve) iç lastik bulamadigimiz için (bulanlar lütfen haber versin) eger jantiniz araba sibobuna uygun degilse deligi araba sibobuna uygun olacak sekilde genisletmeniz gerekmektedir.

1) Eger jantinizin orjinal jant bandi varsa onu kullanmaniz yeterli olacaktir. Eger yoksa tercihen fiber bant veya elektrik bandini birkaç kat janta sarin. Bu bant, jantin yüksek basinç altinda GTS_S fitili kesmesini engelleyecektir.

2) 20” iç lastigi makasla sirt noktasindan keserek açiyoruz.

3) Lastigi jantin üzerine takiyoruz ve tam olarak ortaliyoruz. Bu islem sirasinda lastigi gerdirmek için güç kullanmaktan çekinmeyin.

4) Lastigin daha kolay oturmasini saglamak için iyice köpürttügümüz sampuani lastige sürüyoruz. Sonra dis lastigi janta takiyoruz. Takma islemi sirasinda eger levye kullanacaksaniz çok çok dikkatli olmaniz gerekiyor zira levye çok kolay bir sekilde bmx iç lastigini yirtabiliyor.

5) Önemli: Dis lastigi janta taktiktan sonra iyice köpürttügümüz sampuani dis lastigin yanaklarina sürüyoruz. eger bu islemi atlarsaniz lastigi sisirme olasiliginiz imkansiza yakindir. Ayrica siserken bmx lastiginden yaptigimiz GTS_S fitili kayar.

6) Tüplü bir kompresör ile lastigi sisiriyoruz. Burada önemli olan nokta havanin basinci degil, yüksek hizla gelmesidir. eger hava yavas geliyorsa lastik yerine oturmayacagi için sismez. Havayi yüksek hizla veren büyük pompalarla da bu islem yapilabilir ama sizi çok ugrastiracaktir. Co2 tüpleri ile de bu islem yapilabilir ama gerek birkaç defa islemi tekrarlamak gerekeceginden gerekse Co2 tüpünü patlattiginizda siseceginin garantisi olmamasindan dolayi Co2 tüpü kullanmayi tavsiye etmiyorum.

7) Lastigi bir kere sisirip sisirebildigimize emin olduktan sonra sibobun içini çikartip veya lastigi açip teker sivisi ekliyoruz. Tubeless teker kullanacaksaniz yaklasik 60-75 ml Stans veya Joes, standart teker kullanacaksaniz 120-150 ml Stans ekliyoruz. Joes standart tekerlerde çok etkili degil. Bir süre sonra sorun çikartiyor. Tavsiye: UST bir teker kullanirsaniz basiniz agrimaz. Standart tekerleri tubeless kullanmak çok daha zahmetli bir istir.

8) Muhtemel hava kaçaklarina teker sivisinin ulasmasi için tekeri videoda gösterildigi gibi salliyoruz. Video: (link)

9) Yanlarda kalan iç lastik fazlaligini maket biçagi ile kesiyoruz.

10) Lastigin izin verdigi havadan 5-10 psi az kalana kadar sisirdiginiz tekeri 1-2 saat kadar bu basinçta tutup sonra istediginiz basinca kadar indirip kullanabilirsiniz.

2) GTS_E: Eclipse tipi ev yapimi tubeless kit (Sibop+bant sadece 15gr)

GTS_S’in aksine GTS_E yaygin olarak kullanilan bir yöntem degil. çok daha basarili sonuçlar vermesine ragmen ve çok daha hafif olmasina ragmen 3 aylik arastirmamda internette GTS_E uygulama örnegine rastlamadim. Teorik olarak böyle yapilir diye anlatanlar olmus fakat uygulamada basarili sonuçlar alanlar yok gibi. Bunun sebebi bildiginiz gibi Eclipse kitte jant filimi ile sibop ayri. Ev yapimi filim yapmak kolay fakat ev yapimi bir tubeless sibobu nasil yapica? 3 aylik arastirmaya ragmen güvenilir bir yöntem bulamayinca isin basa düstügünü (ancak) anladim. Evde veya nalburda bulabileceginiz parçalarla yapilmis çesitli tubeless siboplarla sisirme denemeleri yaptiktan sonra yazinin ilerisinde anlatacagim musluk contali GTS_E sibobu gelistirdim.

Gerekli malzeme ve ekipmanlar:
1) Kompresör
2) Suya dayanikli fiber bant
3) Makas veya Maket biçagi
4) Tercihen UST dis lastik
5) Sampuan
6) Firça
7) Musluk contasi
8) Lastikten sökülmüs ince sibop
9) Demir testeresi
10) Teker sivisi Stans veya Joes

Hatirlatma: GTS_E yöntemi ince sibop jantlarda daha kolay, araba sibop delik genisligine sahip jantlarda daha zor uygulanmaktadir.

1) Nalburdan suya dayanikli fiber bant aliyoruz. Fiber bantlar genelde 50 mm genisliginde satilir. Ama bize 23-25mm genislikte bant gerekmekte. 25 mm bant bulursaniz ne ala. Benim gibi bulamazsaniz yapilacak en güzel is demir dest eresi ile fiber baçti tam ortasindan 2 ye kesmek. baçti kasmanin baska yöntemleri de var, remel ile kesmeyi bile denedim. Fakat tecrübeye dayanarak demir testeresinden daha etkili bir yöntem yok diyebilirim.

2) Jantsan jant bandini çikartiyoruz. Janti güzelce temizledikten sonra yapismayi engelleyecek herhangi bir madde kalmasin diye tercihen deggresser ile temizliyoruz. Daha sonra, genisligi yaklasik 24mm olan bandimizi olabildigince gerdirerek janta 3 kat sariyoruz. Sibop deliginden 15 cm öteye gittikten sonra sarma islemini bitiriyoruz. Sarma islemi sirasinda banti sicak hava tabancasi ile isitmak bantin dayanikliligini yaklasik 2 kat arttiriyor.

3) Sibobun gelecegi yere maket biçagi ile küçük bir arti yapiyoruz ki sibobu oradan takabilelim.

4) Normal bir lastik takip iç lastikle lastigin limitlerine kadar sisirip 2 saat kadar beklemeye birakiyoruz. Bu baçtin janta kuvvetli bir sekilde yapismasini sagliyor.

5) Normal lastigi ve iç lastigi söküp GTS_E sibobu takip sikiyoruz.

Bundan sonrasi neredeyse GTS_S ile ayni.

6) Sonra dis lastigi janta takiyoruz. Takma islemi sirasinda eger leye kullanacaksaniz çok dikkatli olmaniz gerekiyor zira leye çok kolay bir sekilde baçta zarar verebilir. Fakat lastigi janta takmasi GTS_S sistemine göre çok daha kolay.

7) Önemli: Dis lastigi janta taktiktan sonra iyice köpürttügümüz sampuani dis lastigin yanaklarina sürüyoruz. eger bu islemi atlarsaniz lastigi sisirme olasiliginiz imkansiza yakindir.

8) Tüplü bir kompresör ile lastigi sisiriyoruz. Burada önemli olan nokta havanin basinci degil, yüksek hizla gelmesidir. eger hava yavas geliyorsa lastik yerine oturmayacagi için sismez. Havayi yüksek hizla veren büyük pompalarla da bu islem yapilabilir ama sizi çok ugrastiracaktir. Co2 tüpleri ile de bu islem yapilabilir ama gerek birkaç defa islemi tekrarlamak gerekeceginden gerekse Co2 tüpünü patlattiginizda siseceginin garantisi olmamasindan dolayi Co2 tüpü kullanmayi tavsiye etmiyorum.

9) Lastigi bir kere sisirip sisebildigimize emin olduktan sonra sibobun içini çikartip veya lastigi açip teker sivi ekliyoruz. Tubeless teker kullanacaksaniz yaklasik 60-75 ml Stans veya Joes, standart teker kullanacaksaniz 120-150 ml Stans ekliyoruz. Joes standart tekerlerde çok etkili degil. Bir süre sonra sorun çikartiyor. Tavsiye: UST bir teker kullanirsaniz basiniz agrimaz. Standart tekerleri tubeless kullanmak çok daha zahmetli bir istir.

10) Muhtemel hava kaçaklarina teker sivisinin ulasmasi için tekeri videoda gösterildigi gibi salliyoruz. Video: (link)


GTS_E Sibop yapimi ve kullanimi:
1) Ince Sinop’u eski bir iç lastikken söküp, kenarlarinda kalan lastigi maket biçagi ile kesiyoruz.

2) Musluk contasini resimdeki gibi keserek koniklestiriyoruz.

3) Siboba 1.pulu siboba takiyoruz.

4) Musluk contasini takiyoruz.

5) Sibobu janta takiyoruz.

6) 2.pulu siboba takip hava kaçmayacak sekilde sikiyoruz.

Birkaç gün sonra conta jantin seklini alacagindan sibob gevseyecektir. Tekrar sikarak hava kaçmasini engelleyebilirsiniz. Tekrar sikarken asiriya kaçmayin. Fazla siktiginizda conta cok kisa surede bozulur.

GTS tekrar kullanilabilir mi?
GTS_E tamamen ve zahmetsizce tekrar kullanilabilir. 2 ay sonra tekeri açtiginizda jant bandinin sividan biraz bozulmus oldugunu görebilirsiniz. Sibopdan sonra biraktigimiz 15 cm lif bant kismi da açilmis olabilir. Fakat sibopdan öncesinde açilma olmayacaktir. Eger sibop pulunu da fazla siktiysaniz conta bozulmus olabilir. Contayi yenilemeniz gerekebilir. Dis lastige yapismis banti lastikten ayildiktan sonra tekrar yeni lastiginizi takip kullanabilirsiniz.

GTS_S de tekrardan kullanilabilir. Fakat tekrar sisirirken dikkat edilmesi gereken bir nokta var. GTS_S fitil jantin her tarafinda yeni taktiginiz dis lastigin disinda kalmalidir. Ayrica sisirmeden önce filimi tamamen ortalamalisiniz.

GTS güvenilir mi?
GTS_Si 1000+ km, GTS_E’yi 2000+ km bizzat test ettim. Ayrica halen Easton XC One jant setimde GTS_E sistem kullaniyorum. Bütün test boyunca sistemden kaynakli hiçbir sorun yasamadim. Benim ve bazi gönüllü testerlarin bisikletlerinin üzerinde Ürgüp, Göreme, Ankara ve Alanya yarislarinda da test edildi ve herhangi bir sorunla karsilasilmadi. Eger sistemi dogru uygularsaniz ve UST teker kullanirsaniz size neredeyse hiç sorun çikarmaz diyebilirim.

Burak ÖZCAN
Odtü Dag Bisikleti Takimi
UCI Dag ve Yol Bisikleti Komiseri

Bu yazi ilk kez (link) 4.sayisinda yayinlanmistir. Telif haklari kanununca korunmaktadir. Izin alinmadan kaynak gösterilerek dahi alinti yapilamaz.

Bu yazıyı hazırlarkenki amacım tamamen güvenilir bir ev yapımı tubeless sistem olusturmaktı. Fakat tabiyki sistemlerin kendine göre avantajları ve dezavantajları var.

Su anda bu yazıda bahsedilen sistemlerden cok daha başarılı, daha önce hiç yapılmamış deneysel bir ev yapımı tubeless sistemi kendi bisikletimde test ediyorum. Eger istedigim performansı alabilirsem ilerki zamanlarda bu sistemi de yayınlayacağım.

Lütfen yapım işlemini tamamen anlamadan işe girişmeyiniz. Kaliteli bir işçilık cıkartmanız daha sonra sistemin bozulma ihtimalini cok azaltacaktır.

Saygılar.
 
Scudo

discocox

Daimi Üye
Kayıt
10 Mayıs 2008
Mesaj
335
Tepki
116
Şehir
izmir
çok teşekkürler oldukça aydınlatıcı bir anlatım ve paylaşım
 

HaliliOzturk

Forum Bağımlısı
Kayıt
3 Temmuz 2005
Mesaj
7.157
Tepki
7
Akillica ve iyi düsünülmüs, iyi tasarlanmis bir sistem. Tebrikler gercekten...

Forumda git gide daha cok "Kendin yap" isleri görüyoruz :) aman masallah...
 

Bozcan

Forum Bağımlısı
Kayıt
31 Temmuz 2005
Mesaj
710
Tepki
1.047
Şehir
Ankara
Yazmayı unuttuğum bir önemli bir nokta:

Tubeless kitlerin fiyatı (ön-arka): 50€
Gts maliyeti (ön-arka): 5-10€ arası

(Not: Yazının dosya formatını değiştirirken sanırım teknik bir hata olmuş. Karakterlerin bazıları kaymış, bazıları yok olmuş. Bu yuzden cok fazla yazım hatası olan yer var gibi gorunuyor. Ama anlaşılmayan bir yer yok.)
 

Mert Bağcılar

Forum Bağımlısı
Kayıt
10 Ağustos 2007
Mesaj
1.789
Tepki
1.214
Şehir
Eyüp, İstanbul
Bisiklet
Cannondale
Bozcan ço teşekkürler c.tesi hemen deniycem.
 

d.berkay

Forum Bağımlısı
Kayıt
2 Ekim 2006
Mesaj
3.863
Tepki
3.046
Şehir
Ankara
İsim
Demir Berkay
Bisiklet
Marin
Bozcan harika bir yazı ve uygulama tebrik ediyorum.. Aslında bende gönüllü tester olma yolundaydım ama Ogün abi kendi jantına tubeless uygulayamayınca onun Joe's tubeless kit'i uyguladım jantıma, Aslında bu kadar iyi performans alabileceğimi hayal etmemiştim.. Alanya yarışından önceki gün(10 eylül) uyygulamıştım tubeless kit'i hala(benim iğne falan batırmalarıma rağmen) hiç patlamadı ki her gün bisiklet üzerinde olan ben için bu gerçekten kutsal bişey :) (eski iç lastikli setimde haftada bir kez garanti patlardı )
Tubeless forever ;)
Belki benim supra jantlara GTS uygularız beraber :) onlara 1.50 slick lastik takıp tubeless olarak kullanmayı planlıyorum bakalım başarabilir miyiz:)

Bu arada crossmarklar ile ilgili bir yazıda bekliyorum senden ;) ignitor'lardan sonra crossmark almayı düşünüyorum da..

hadi kolay gelsin..
 

Güney Tuncer

Forum Bağımlısı
Kayıt
21 Temmuz 2008
Mesaj
1.710
Tepki
2.838
Şehir
Ankara
Bisiklet
Giant
Tebrik ederim gerçekten başarılı bir çalışma.
bant kullanılan methot "GTS_E" jant ile lastiğin arasını doldurmadığı için özellikle janta çok rahat oturan, yani biraz gevşek olan, lastiklerde sorun yaratacaktır ve bu durumda sıvının da pek bir işe yaramayacağı kaçınılmazdır. Dediğin gibi bu metot için özellikle tubless lastik kullanmak gerekiyor. Yalnız ben tubless olmayan, hatta çok ince yanaklara sahip olan bir lastiği "Crossmark exception" Joe's ile "GTS_S" tubless yapmıştım ve sorunsuz bir şekilde kullanıyorum, 4-5 ay kadar oldu galiba.
 

Ahmet Göker Derya

Forum Demirbaşı
Kayıt
14 Ekim 2007
Mesaj
445
Tepki
451
Şehir
Ankara
Burak eline sağlık çok çok güzel bir yazı. Bu ayki Tekerlek izi dergisinde de okumuştum yazını. Ben de şu anda GTS_E yapmak ile meşgulüm. Senin yazını okumadan tubeless sistem jantları inceleyip GTS_E sistemini kendi kafamda tasarlamıştım. Musluk contası fikrini ben de düşündüm ve bant olarak da elektrik bandı kullandım. Yaşadığım sorunlar:
-Elektrik bandını yapıştırdıktan hemen sonra lastikleri takıp basınçlı hava verdim. Doğal olarak bant tam yapışmadığı ve elektrik bandı suya(=joe's e)dayanmadığı için hava kaçırdı. Senin yazını okuduktan sonra öğrendim ki suya dayanıklı bir bantla ve bandın iç lastik takıp tam yapışmasını bekledikten sonra hava vermek gerekiyormuş.
-Tubeless lastiğin o kalın yanaklarını levye ile janta yerleştireyim derken bandı birkaç yerden yırtmışım. Yine senden öğrendiğime göre lastiği levye ile oturturken çok dikkatli olmak gerekiyormuş.

Hava basmak için her seferinde benzinliğe gitmek artık biraz sıktı. Ayrıca musluk contası sert olduğu ve benim de jantlarım araba siboba göre olduğu için her seferinde siboptan hava kaçırıyor. Bu aralar siboba çözüm bulmaya çalışıyorum. Daha esnek bir malzeme lazım...
 
  • Beğen
Tepkiler: Ozan Güven

Bozcan

Forum Bağımlısı
Kayıt
31 Temmuz 2005
Mesaj
710
Tepki
1.047
Şehir
Ankara
Cevaplar için tesekkur ederim. Yukarıda da belirttiğim gibi amacım tamamen sorunsuz bir ev yapımı kit olusturmak. 100+ deneme yaptıgım için sorunları da iyi biliyorum. Butun sorularınıza tek tek cevap vermeye calışacagım.

Su an GTS_E yöntemi tubeless olmayan "Crossmark exception" ile kullanıyorum tahminimce 3 aydır. Evet gevsek gibi duruyor. Ama sisirene kadar. Bu projedeki en önemli unsur olan kompresor ile bir kez tam olarak sisirmeyi basarırsanız artık gerisini lastık sıvısı hallediyor. Hatta 1 hatfa sisik kalırsa lastik GTS_E jant bandına yapısıyor. Bundan sonra tamamen inse bile kucuk bir el pompası ile şisebiliyor. GTS_E'yi her turlu lastiklen kullanabilirsiniz. Ama yazıdada belirttiğim gibi normal lastik kullanmak tubeless lastik kulanmaya göre ciddi zahmetlidir.

@mc pherson

Tesekkur ederim.

Elektrik bandı aslında izolasyon bandıdır. Yani suya veya joe's a en dayanıklı bant aslında. Ama asıl sorun lastik içindeki basıncı tutacak kadar fiziksel kuvveti yok. O yuzden acılıyor. Fiber lifli duck banttan 2 kat sardıktan sonra 1 kat fiber bantı tamamen kapatacak sekilde elektrik bandı sararsan sorun kalmaz.

Sibob için dahiyane cözümü buldum. Su an kullandıgım deneysel sisteme her türlü sibobu takabiliyorsun. İster kendin yap, istersen mavic veya dtswiss sibob tak sorunsuz calısıyor. Fakat beceri isteyen bir jant modifikasyonu gerekiyor. Bir sonraki yazıda detaylı anlatacagım. İnsallah.

GTS_E sistemi araba siboblu jantlarda cok zor uygulanır. Eger jantın araba sibobuna uygunsa simdilik GTS_S yap gitsin. Uygulamsı cok kolaydır.

Saygılar
 

Şahin Bulut

Forum Bağımlısı
Kayıt
5 Ocak 2008
Mesaj
724
Tepki
298
Şehir
Üsküdar
Buzdolabının kompresörü lastiğin kısa sürede şişmesini sağlayabilir mi,deneyen var mı?
 

Bozcan

Forum Bağımlısı
Kayıt
31 Temmuz 2005
Mesaj
710
Tepki
1.047
Şehir
Ankara
buzdolabi kopresoru tubeless lastigi sisirmek için yeterince hızlı değil. Önce havayı tupe basmalısın sonra tupden gelen hızlı havayı kullanmalısın. Ben öyle yapıyorum.
 
  • Beğen
Tepkiler: Şahin Bulut

Hasan Çağri

Forum Bağımlısı
Kayıt
12 Ağustos 2006
Mesaj
4.541
Tepki
4.701
Şehir
Bostancı, İstanbul
Bisiklet
Specialized
Nasıl bir tüpe basıyorsun acaba? Onuda anlatabilirsen açıklayıcı olur...
 
  • Beğen
Tepkiler: Şahin Bulut

fecredall

Forum Demirbaşı
Kayıt
12 Ağustos 2008
Mesaj
563
Tepki
460
Şehir
Ankara
Şu sınavlar olmasa yapmayı, yapamasam dahi bir bilene danışıp yapmayı düşünüyorum..:)


Bu arada çalışmanızdan dolayı sizi tebrik ederim.
 

Bozcan

Forum Bağımlısı
Kayıt
31 Temmuz 2005
Mesaj
710
Tepki
1.047
Şehir
Ankara
Yapılabiliyor tabiki. 1.15lik CST lastikle her iki sistemi de kullandım. Bana cok güven vermedi. 1.75 den daha küçük lastikle tubeless kullanmayı tavsiye etmiyorum. Hava haçmi cok az olduğu için olası bir sorunda teker cok hızlı bir sekilde yanak-jant tutunmasını kaybediyor.
 
  • Beğen
Tepkiler: Murat İLK